无错小说网 www.wucuo.org,最快更新钦定词谱最新章节!
<tr>
<td>
目 录 <span class="q">二十六调六
十五体,起九十八字至九十九字</span>
留客住二体</span>
昼夜乐二体
雨中花慢十三体
万年欢十一体
燕春台四体<span class="q">又名夏初临</span>
逍遥乐一体</span>
八节长欢二体
忆东坡一体
粉蝶儿慢一体
并蒂芙蓉一体
黄河清慢一体
春草碧一体
芰荷香二体
绣停针一体
扬州慢三体
舞杨花一体
双双燕二体
孤 鸾四体
云仙引一体
玲珑玉一体
陌上花一体
福寿千春一体
夏日紫黉堂二体
水晶帘一体
三部乐四体
梦扬州一体</span>
</span>
留客住 唐教坊曲名。《乐章集》注:林钟商。</span>
留客住 <span class="q">双调九十八字,前段九句四仄韵,后段十句五仄韵</span> 柳 永</span>
偶登眺<span class="q">韵</span>凭小楼<span class="q">读</span>艳阳时节<span class="q">句</span>乍晴天气<span class="q">句</span>是处闲花野草<span class="q">韵</span>遥山万叠云散<span class="q">句</span>涨海千里<span class="q">句</span>潮平波浩</span>
●○● ●●○ ●○○● ●○○● ●●○○●● ○○●●○● ●●○● ○○○●
渺<span class="q">韵</span>烟村院落<span class="q">句</span>是谁家<span class="q">读</span>绿树数声啼鸟<span class="q">韵</span> 旅情悄<span class="q">韵</span>念远信沈沈<span class="q">句</span>离魂杳杳<span class="q">韵</span>对景伤怀<span class="q">句</span>度</span>
● ○○●● ●○○ ●●●○○● ●○● ●●●○○ ○○●● ●●○○ ●
日无言谁表<span class="q">韵</span>惆怅旧欢何处<span class="q">句</span>后约难凭<span class="q">句</span>看看春又老<span class="q">韵</span>盈盈泪眼<span class="q">句</span>望仙乡<span class="q">读</span>隐隐断霞残照<span class="q">韵
</span>●○○○● ○●●○○● ●●○○ ○○○●● ○○●● ●○○ ●●●○○●
·
此调惟柳、周二词,但周词减字,其句读亦异,故不校注平仄。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十四字,前段九句三仄韵,后段九句五仄韵</span> 周邦彦</span>
嗟乌兔<span class="q">韵</span>正茫茫<span class="q">读</span>相催无定<span class="q">句</span>只恁东生西没<span class="q">句</span>半均寒暑<span class="q">韵</span>昨见花红柳绿<span class="q">句</span>处处林茂<span class="q">句</span>又睹霜前</span>
○○● ●○○ ○○○● ●●○○○● ●○○● ●●○○●● ●●○● ●●○○
篱畔<span class="q">句</span>菊散余香<span class="q">句</span>看看又还秋暮<span class="q">韵</span> 忍思虑<span class="q">韵</span>念古往贤愚<span class="q">句</span>终归何处<span class="q">韵</span>争似高堂<span class="q">句</span>日夜笙歌</span>
○● ●●○○ ○○●○○● ●○● ●●●○○ ○○○● ○●○○ ●●○○
齐举<span class="q">韵</span>选甚连宵彻昼<span class="q">句</span>再三留住<span class="q">韵</span>待拟沈醉扶上马<span class="q">句</span>怎生向<span class="q">读</span>主人未肯教去<span class="q">韵
</span>○● ●●○○●● ●○○● ●●○●○●● ●○● ●○●●○●
·
此校柳词,前段第三句添二字,第四句减二字,第七句添一字、少一韵,结句减三字,后段第七句多一韵,第八句添二字、少一韵,第九句减四字。 柳词前段四韵,此词前段三韵,《词律》误认北音,以没字、绿字为韵,不知宋人长调,以韵多者为急曲子,韵少者为慢词,原不必强注韵脚也。
</span>
</span>
昼夜乐 《乐章集》注:中吕宫。</span>
昼夜乐 <span class="q">双调九十八字,前段八句六仄韵,后段八句五仄韵</span> 柳 永</span>
洞房记得初相遇<span class="q">韵</span>便只合<span class="q">读</span>长相聚<span class="q">韵</span>何期小会幽欢<span class="q">句</span>变作离情别绪<span class="q">韵</span>况值阑珊春色暮<span class="q">韵</span>对满目<span class="q">读
</span>●○◎●○○● ●◎◎ ○⊙● ○○●●○○ ◎●◎○⊙● ◎◎○⊙○◎● ●◎◎</span>
乱花狂絮<span class="q">韵</span>直恐好风光<span class="q">句</span>尽随伊归去<span class="q">韵</span> 一场寂寞凭谁诉<span class="q">韵</span>算前言<span class="q">读</span>总轻负<span class="q">韵</span>早知恁地难拌<span class="q">句
</span>◎○⊙● ◎●●○○ ●⊙⊙○● ◎○◎●○○● ●○○ ◎○● ◎○●●○○
悔不当初留住<span class="q">韵</span>其奈风流端正外<span class="q">句</span>更别有<span class="q">读</span>系人心处<span class="q">韵</span>一日不思量<span class="q">句</span>也攒眉千度<span class="q">韵
</span>◎●○○⊙● ⊙●○⊙○◎● ◎◎◎ ●⊙○● ◎●●○○ ●○○⊙●
·
此调创自柳永,有前段第五句俱押韵者,有前段第五句押韵、后段第五句不押韵者,此词后段第五句不押韵,黄庭坚词,正与此同。 按,黄词,前段第二句“说花时、归来去”,时字平声;第五、六句“其奈佳音无定据,约云朝、又还雨暮”,其字平声,雨字仄声;结两句“将泪入鸳衾,总不成行步”,将字平声,不字仄声;后段起句“元来也解知思虑”,元字平声;第三句“情知玉帐堪欢”,情字平声;第五句“直待腰金拖紫后”,直字仄声;第六句“有夫人县君相与”,人字平声,又柳词别首,“这欢娱渐入佳境”,入字仄声;第七句“争奈会分疏”,争字平声。谱内可平可仄据此,余参《梅苑》无名氏词。 此词前后段两结句,俱上一下四句法,与第七句只作五言者不同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各八句,六仄韵</span> <span class="q">《梅苑》</span>无名氏</span>
一阳生后风光好<span class="q">韵</span>百花瘁<span class="q">读</span>群木槁<span class="q">韵</span>南枝探暖欺寒<span class="q">句</span>嘉卉争先占早<span class="q">韵</span>晓来风送清香杳<span class="q">韵</span>映园林<span class="q">读
</span>●○○●○○● ●○● ○●● ○○●●○○ ○●○○●● ●○○●○○● ●○○
报春来到<span class="q">韵</span>素艳自超群<span class="q">句</span>似姑射容貌<span class="q">韵</span> 画堂开宴邀朋友<span class="q">韵</span>赏琼英<span class="q">读</span>同欢笑<span class="q">韵</span>陇头寄信叮咛<span class="q">句
</span>●○○● ●●●○○ ●○●○● ●○○●○○● ●○○ ○○● ●○●●○○
楼上新妆斗巧<span class="q">韵</span>对景乘兴倾芳酒<span class="q">韵</span>拌沈醉<span class="q">读</span>玉山频倒<span class="q">韵</span>结实用和羹<span class="q">句</span>是真奇国宝<span class="q">韵
</span>○●○○●● ●●○●○○● ○○● ●○○● ●●●○○ ●○○●●
·
此与柳词同,惟后段第五句押韵异。 按,柳词别首,前后段第六句“爱把歌喉当筵逞”、“无限狂心乘酒兴”,亦各押韵,因词俚不录。 此词后段起句“友”字,第六句“酒”字,萧尤同押,用古韵。
</span>
</span>
雨中花慢 此词有平韵、仄韵两体。平韵者,始自苏轼;仄韵者,始自秦观。柳永平韵词,《乐章集》注林钟商。</span>
雨中花慢 <span class="q">双调九十八字,前段十一句四平韵,后段十句四平韵</span> 苏 轼</span>
今岁花时深院<span class="q">句</span>尽日东风<span class="q">句</span>荡飏茶烟<span class="q">韵</span>但有绿苔芳草<span class="q">句</span>柳絮榆钱<span class="q">韵</span>闻道城西<span class="q">句</span>长林古寺<span class="q">句</span>甲第名</span>
○●○○○● ●●○○ ●●○○ ●●●○○● ●●○○ ○●○○ ○○●● ●●○
园<span class="q">韵</span>有国艳带酒<span class="q">句</span>天香染袂<span class="q">句</span>为我留连<span class="q">韵</span> 清明过了<span class="q">句</span>残红无处<span class="q">句</span>对此泪洒尊前<span class="q">韵</span>秋向晚<span class="q">读</span>一</span>
○ ●●●●● ○○●● ●●○○ ○○●● ○○○● ●●●●○○ ○●● ●
枝何事<span class="q">句</span>向我依然<span class="q">韵</span>高会聊追短景<span class="q">句</span>清商不假余妍<span class="q">韵</span>不如留取<span class="q">句</span>十分春态<span class="q">句</span>付与明年<span class="q">韵
</span>○○● ●●○○ ○●○○●● ○○●●○○ ●○○● ●○○● ●●○○
·
此调平韵词九首,惟吴礼之一体,宋人依此填者颇多,故可平可仄,校注吴词之下,若柳词之一百字,刘词之九十九字,虽句读整齐,无别首可校,亦不注可平可仄。 此词前段第六、七句,作四字三句,与各家稍异。宋人仄韵词,亦有如此填者,平韵词则只此一体耳。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,四平韵</span> 张孝祥</span>
一叶凌波<span class="q">句</span>十里御风<span class="q">句</span>烟鬟雾鬓萧萧<span class="q">韵</span>认得江皋玉佩<span class="q">句</span>水馆冰绡<span class="q">韵</span>秋净明霞乍吐<span class="q">句</span>曙凉宿霭初</span>
●●○○ ●●●○ ○○●●○○ ●●○○●● ●●○○ ○●○○●● ●○●●○
消<span class="q">韵</span>恨微颦不语<span class="q">句</span>欲进还休<span class="q">句</span>凝伫迢遥<span class="q">韵</span> 神交冉冉<span class="q">句</span>愁思盈盈<span class="q">句</span>断魂欲遣谁招<span class="q">韵</span>还似待<span class="q">读
</span>○ ●○○●● ●●○○ ○●○○ ○○●● ○●○○ ●○●●○○ ○●●
青鸾传信<span class="q">句</span>乌鹊成桥<span class="q">韵</span>怅望胎仙琴叠<span class="q">句</span>羞看翡翠兰苕<span class="q">韵</span>梦回人远<span class="q">句</span>红云一片<span class="q">句</span>天际笙箫<span class="q">韵
</span>○○○● ○●○○ ●●○○○● ○○●●○○ ●○○● ○○●● ○●○○
·
此词前段第六、七句,作六字两句。按,《于湖集》有“一舸凌风”词,与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前后段各十句,四平韵</span> 刘 褒</span>
缥蒂缃枝<span class="q">句</span>玉叶翡英<span class="q">句</span>百梢争赴春忙<span class="q">韵</span>正雨后<span class="q">读</span>蜂粘落絮<span class="q">句</span>燕扑晴香<span class="q">韵</span>遗策谁家荡子<span class="q">句</span>唾花何处</span>
●●○○ ●●●○ ●○○●○○ ●●● ○○●● ●●○○ ○●○○●● ●○○●
新妆<span class="q">韵</span>想流红有恨<span class="q">句</span>拾翠无心<span class="q">句</span>往事凄凉<span class="q">韵</span> 春愁如海<span class="q">句</span>客思翻空<span class="q">句</span>带围只看东阳<span class="q">韵</span>更那堪<span class="q">读
</span>○○ ●○○●● ●●○○ ●●○○ ○○○● ●●○○ ●○●●○○ ●○○
玉笙度曲<span class="q">句</span>翠羽传觞<span class="q">韵</span>红泪不胜闺怨<span class="q">句</span>白云应老他乡<span class="q">韵</span>梦回敧枕<span class="q">句</span>风惊庭树<span class="q">句</span>月在西厢<span class="q">韵
</span>●○●● ●●○○ ○●●○○● ●○○●○○ ●○○● ○○○● ●●○○
·
此词前段第四句七字,较张词添一字,句读整齐,但宋词无如此填者。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前后段各十句,四平韵</span> 柳 永</span>
坠髻慵梳<span class="q">句</span>愁蛾懒画<span class="q">句</span>心绪事事阑珊<span class="q">韵</span>觉新来憔悴<span class="q">句</span>金缕衣宽<span class="q">韵</span>认得这<span class="q">读</span>疏狂意下<span class="q">句</span>向人诮<span class="q">读</span>譬</span>
●●○○ ○○●● ○●●●○○ ●○○○● ○●○○ ●●● ○○●● ●○● ●
如闲<span class="q">韵</span>把芳容陡顿<span class="q">句</span>恁地轻孤<span class="q">句</span>争忍心安<span class="q">韵</span> 依前过了旧约<span class="q">句</span>甚当初赚我<span class="q">句</span>偷剪香鬟<span class="q">韵</span>几时得</span>
○○ ●○○●● ●●○○ ○●○○ ○○●●●● ●○○●● ○●○○ ●○●
归来<span class="q">句</span>香阁深关<span class="q">韵</span>待伊要<span class="q">读</span>尤云殢雨<span class="q">句</span>缠绣衾<span class="q">读</span>不与同欢<span class="q">韵</span>尽更深款款<span class="q">句</span>问伊今后<span class="q">句</span>更敢无端<span class="q">韵
</span>○○ ○●○○ ●○● ○○●● ●○○ ●●○○ ●○○●● ●○○● ●●○○
·
此词换头三句,前后段第六、七句,句读与各家异,虽有宫调,因无别首可校,故不注可平可仄。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前后段各十句,四平韵</span> 吴礼之</span>
眷浓恩重<span class="q">句</span>长离永别<span class="q">句</span>凭谁为返香魂<span class="q">韵</span>忆湘裙霞袖<span class="q">句</span>杏脸樱唇<span class="q">韵</span>眉扫春山淡淡<span class="q">句</span>眼裁秋水盈盈<span class="q">韵
</span>●⊙○◎ ⊙⊙●◎ ⊙○◎●○○ ●⊙○⊙● ◎●○○ ⊙●⊙○◎● ◎○⊙●○○
便如何忘得<span class="q">句</span>温柔情态<span class="q">句</span>恬静天真<span class="q">韵</span> 凭栏念及<span class="q">句</span>夕阳西下<span class="q">句</span>暮烟四起江村<span class="q">韵</span>渐入夜<span class="q">读</span>疏星映</span>
●○○⊙● ⊙⊙⊙◎ ⊙●○○ ⊙○◎● ◎⊙○◎ ◎⊙◎●○○ ◎●● ○○◎</span>
柳<span class="q">句</span>新月笼云<span class="q">韵</span>酝造一生清瘦<span class="q">句</span>能消几个黄昏<span class="q">韵</span>断肠时候<span class="q">句</span>帘垂深院<span class="q">句</span>人掩重门<span class="q">韵
</span>● ⊙●○○ ◎●◎○⊙● ⊙○◎●○○ ◎○⊙● ⊙○⊙● ⊙●○○
·
此词前段第四、五句,校张词减一字。 按,辛弃疾“马上三年”词、“旧雨常来”词,苏泂“十载尊前”词,俱与此同,此词可平可仄,即参谱内所采平韵诸词句法同者。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十六字,前后段各十句,四平韵</span> 京 镗</span>
玉局祠前<span class="q">句</span>铜壶阁畔<span class="q">句</span>锦城药市争奇<span class="q">韵</span>正紫萸缀席<span class="q">句</span>黄菊浮卮<span class="q">韵</span>巷陌联镳并辔<span class="q">句</span>楼台吹竹弹丝<span class="q">韵
</span>●●○○ ○○●● ●○●●○○ ●●○●● ○●○○ ●●○○●● ○○○●○○
登高望远<span class="q">句</span>一年好景<span class="q">句</span>九日佳期<span class="q">韵</span> 自怜行客<span class="q">句</span>犹对嘉宾<span class="q">句</span>留连岂是贪痴<span class="q">韵</span>谁会得<span class="q">读</span>心驰北</span>
○○●● ●○●● ●●○○ ●○○● ○●○○ ○○●●○○ ○●● ○○●
阙<span class="q">句</span>兴寄东篱<span class="q">韵</span>惜别未催鷁首<span class="q">句</span>追欢且醉蛾眉<span class="q">韵</span>明年此会<span class="q">句</span>他乡今日<span class="q">句</span>总是相思<span class="q">韵
</span>● ●●○○ ●●●○●● ○○●●○○ ○○●● ○○○● ●●○○
·
此与吴词同,惟前段第八句减一字异。 按,张才翁“万缕青青”词,《松坡集》“跨鹤仙姿”词,俱与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,四平韵</span> 高观国</span>
旆拂西风<span class="q">句</span>客应星汉<span class="q">句</span>行参玉节征鞍<span class="q">韵</span>缓带轻裘<span class="q">句</span>争看盛世衣冠<span class="q">韵</span>吟倦西湖风月<span class="q">句</span>去看北塞关</span>
●●○○ ●●●○ ○○●●○○ ●●○○ ○○●●○○ ○●○○○● ●○●●○
山<span class="q">韵</span>过离宫禾黍<span class="q">句</span>故垒烟尘<span class="q">句</span>有泪应弹<span class="q">韵</span> 文章俊伟<span class="q">句</span>颖露囊锋<span class="q">句</span>名动万里呼韩<span class="q">韵</span>知素有<span class="q">读
</span>○ ●○○○● ●●○○ ●●○○ ○○●● ●●○○ ○●●●○○ ○●●
平戎手段<span class="q">句</span>小试何难<span class="q">韵</span>情寄吴梅香冷<span class="q">句</span>梦随陇雁霜寒<span class="q">韵</span>立勋未晚<span class="q">句</span>归来依旧<span class="q">句</span>酒社诗坛<span class="q">韵
</span>○○●● ●●○○ ○●○○○● ●○●●○○ ●○●● ○○○● ●●○○
·
此与张词同,惟前段第四句四字,第五句六字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前后段各十句,四平韵</span> 葛立方</span>
寄径睢阳<span class="q">句</span>陌上忽看<span class="q">句</span>夭桃秾李争春<span class="q">韵</span>又见楚宫<span class="q">句</span>行雨洗芳尘<span class="q">韵</span>红艳霞光夕照<span class="q">句</span>素华琼树朝新<span class="q">韵
</span>●●○○ ●●●○ ○○○●○○ ●●●○ ○●●○○ ○●○○●● ●○○●○○
为奇姿芳润<span class="q">句</span>拟倩游丝<span class="q">句</span>留住东君<span class="q">韵</span> 拾遗杜老<span class="q">句</span>犹爱南塘<span class="q">句</span>寄情萝薜山村<span class="q">韵</span>争似此<span class="q">读</span>花如姝</span>
●○○○● ●●○○ ○●○○ ●○●● ○●○○ ●○○●○○ ○●● ○○○
丽<span class="q">句</span>獭髓轻匀<span class="q">韵</span>不数江陵玉杖<span class="q">句</span>休夸花岛红云<span class="q">韵</span>少须澄霁<span class="q">句</span>一番清影<span class="q">句</span>更待冰轮<span class="q">韵
</span>● ●●○○ ●●○○●● ○○○●○○ ●○○● ●○○● ●●○○
·
此词前段第四句四字、第五句五字,与各家异。 按,《归愚集》有“壮岁嬉游”词,与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十六字,前后段各十句,四平韵</span> <span class="q">《玉照新志》</span>无名氏</span>
事往人离<span class="q">句</span>还似暮峡归云<span class="q">句</span>陇上流泉<span class="q">韵</span>奈向分围镜<span class="q">句</span>已断幺弦<span class="q">韵</span>长记酒阑歌罢<span class="q">句</span>难忘月夕花前<span class="q">韵
</span>●●○○ ○●●●○○ ●●○○ ●●○○● ●●○○ ○●●○○● ○○●●○○
相携手处<span class="q">句</span>琼楼朱户<span class="q">句</span>触目依然<span class="q">韵</span> 从来惯共<span class="q">句</span>绣帏罗帐<span class="q">句</span>镇效比翼文鸳<span class="q">韵</span>谁念我<span class="q">读</span>而今清</span>
○○●● ○○○● ●●○○ ○○●● ●○○● ●●●●○○ ○●● ○○○
夜<span class="q">句</span>常是孤眠<span class="q">韵</span>入户不如飞絮<span class="q">句</span>傍怀争及炉烟<span class="q">韵</span>这回休也<span class="q">句</span>一生心事<span class="q">句</span>为你萦牵<span class="q">韵
</span>● ○●○○ ●●●○○● ●○○●○○ ●○○● ●○○● ●●○○
·
此与京镗词同,惟前段第二句六字、第三句四字异。 以上九词,皆押平韵。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,四仄韵</span> 秦 观</span>
指点虚无征路<span class="q">句</span>醉乘斑虯<span class="q">句</span>远访西极<span class="q">韵</span>见天风吹落<span class="q">句</span>满空寒白<span class="q">韵</span>玉女明星迎笑<span class="q">句</span>何苦自淹尘域<span class="q">韵
</span>●●⊙○○● ●⊙○○ ●◎○● ●○○○● ●⊙○● ●●○○○● ○●●○○●
正火轮飞上<span class="q">句</span>雾卷烟开<span class="q">句</span>洞观金碧<span class="q">韵</span> 重重观阁<span class="q">句</span>横枕鳌峰<span class="q">句</span>水面倒衔苍石<span class="q">韵</span>随处有<span class="q">读</span>奇香幽</span>
●●○○● ◎◎○⊙ ●⊙○● ○○◎● ⊙◎⊙⊙ ◎●●○○● ○◎● ○○◎</span>
火<span class="q">句</span>杳然难测<span class="q">韵</span>好是蟠桃熟后<span class="q">句</span>阿环偷报消息<span class="q">韵</span>在青天碧海<span class="q">句</span>一枝难遇<span class="q">句</span>占取春色<span class="q">韵
</span>● ●○○● ●●⊙○◎● ◎○⊙●○● ●○○●● ◎○○● ●◎○●
·
吴礼之平韵词,句读与此同,所小异者,惟前起三句耳。此词可平可仄,即参所采仄韵诸词句法同者。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段十一句四仄韵,后段十句四仄韵</span> <span class="q">《梅苑》</span>无名氏</span>
梦破江南春信<span class="q">句</span>渐入江梅<span class="q">句</span>暗香初发<span class="q">韵</span>乞与横斜疏影<span class="q">句</span>为怜清绝<span class="q">韵</span>梁苑相如<span class="q">句</span>平生有赋<span class="q">句</span>未甘华</span>
●●○○○● ●●○○ ●○○● ●●○○○● ●○○● ○●○○ ○○●● ●○○
发<span class="q">韵</span>便广寒争遣<span class="q">句</span>韶华惊怨<span class="q">句</span>讵妨轻折<span class="q">韵</span> 扬州歌吹<span class="q">句</span>二十四桥<span class="q">句</span>不道画楼声歇<span class="q">韵</span>生怕有<span class="q">读</span>江</span>
● ●●○○● ○○○● ●○○● ○○○● ●●●○ ●●●○○● ○●● ○
边一树<span class="q">句</span>要堆轻雪<span class="q">韵</span>老去苦无欢事<span class="q">句</span>凌波空有纤袜<span class="q">韵</span>恨无好语<span class="q">句</span>何郎风味<span class="q">句</span>定教难说<span class="q">韵
</span>○●● ●○○● ●●●○○● ○○○●○● ●○●● ○○○● ●○○●
·
此与秦词同,惟前后段第四句多一字,第六、七句作四字三句,后段第八句少一字异。 按,苏轼平韵词,句读与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前段十一句四仄韵,后段十句四仄韵</span> 黄庭坚</span>
正乐中和<span class="q">句</span>夷夏燕喜<span class="q">句</span>官梅乍传消息<span class="q">韵</span>待新年欢计<span class="q">句</span>断送春色<span class="q">韵</span>桃李成阴<span class="q">句</span>甘棠少讼<span class="q">句</span>又移旌</span>
●●○○ ○●●● ○○●○○● ●○○○● ●●○● ○●○○ ○○●● ●○○
戟<span class="q">韵</span>念画楼朱阁<span class="q">句</span>风流高会<span class="q">句</span>顿冷谈席<span class="q">韵</span> 西川纵有<span class="q">句</span>舞裙歌板<span class="q">句</span>谁共茗邀棋敌<span class="q">韵</span>归来未<span class="q">读
</span>● ●●○○● ○○○● ●●○● ○○●● ●○○● ○●●○○● ○○●
先沾离袖<span class="q">句</span>管弦催滴<span class="q">韵</span>乐事赏心易散<span class="q">句</span>良辰美景难得<span class="q">韵</span>会须醉倒<span class="q">句</span>玉山扶起<span class="q">句</span>更倾春碧<span class="q">韵
</span>○○○● ●○○● ●●●○●● ○○●●○● ●○●● ●○○● ●○○●
·
此与《梅苑》无名氏词同,惟前段起二句句读小异,第四句减一字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前段十一句五仄韵,后段九句五仄韵</span> <span class="q">《高丽史·乐志》</span>无名氏</span>
宴阕倚阑郊外<span class="q">句</span>乍别芳姿<span class="q">句</span>醉登长陌<span class="q">韵</span>渐觉联绵离绪<span class="q">句</span>淡薄秋色<span class="q">韵</span>宝马频嘶<span class="q">句</span>寒蝉噪晚<span class="q">句</span>正伤行</span>
●●●○○● ●●○○ ●○○● ●●○○○● ●●○● ●●○○ ○○●● ●○○
客<span class="q">韵</span>念少年踪迹<span class="q">韵</span>风流声价<span class="q">句</span>泪珠偷滴<span class="q">韵</span> 从前与<span class="q">读</span>酒朋花侣<span class="q">句</span>镇赏画楼瑶席<span class="q">韵</span>今夜里<span class="q">读</span>清风</span>
● ●●○○● ○○○● ●○○● ○○● ●○○● ●●●○○● ○●● ○○
明月<span class="q">句</span>水村山驿<span class="q">韵</span>往事悠悠似梦<span class="q">句</span>新愁苒苒如织<span class="q">韵</span>断肠望极<span class="q">韵</span>重逢何处<span class="q">句</span>暮云凝碧<span class="q">韵
</span>○● ●○○● ●●○○●● ○○●●○● ●○●● ○○○● ●○○●
·
此亦与《梅苑》无名氏词同,惟换头作七字一句、六字一句,前段第九句、后段第八句多押两韵异。 以上四词,皆押仄韵。
</span>
</span>
万年欢 唐教坊曲名。《宋史·乐志》:中吕宫;《高丽史·乐志》,名《万年欢慢》;《元史·乐志》:舞队曲。此调有三体,平韵者始自王安礼,仄韵者始自晁补之,平仄韵互叶者始自元赵孟頫。</span>
万年欢 <span class="q">双调九十八字,前段九句五平韵,后段九句四平韵</span> 王安礼</span>
雅出群芳<span class="q">韵</span>占春前信息<span class="q">句</span>腊后风光<span class="q">韵</span>野岸邮亭<span class="q">句</span>繁似万点轻霜<span class="q">韵</span>清浅溪流倒影<span class="q">句</span>更黯淡<span class="q">读</span>月色笼</span>
●●○○ ●⊙○◎● ●●○○ ◎●○○ ○◎◎●○○ ⊙●○○●● ◎◎◎ ◎●○
香<span class="q">韵</span>浑疑是<span class="q">读</span>姑射冰姿<span class="q">句</span>寿阳粉面初妆<span class="q">韵</span> 多情对景易感<span class="q">句</span>况淮天庾岭<span class="q">句</span>迢递相望<span class="q">韵</span>愁听龙吟</span>
○ ○○● ⊙●○○ ●○●●○○ ○○◎◎◎◎ ●⊙⊙◎◎ ⊙●○○ ⊙●○○
凄绝<span class="q">句</span>画角悲凉<span class="q">韵</span>念昔因谁醉赏<span class="q">句</span>向此际<span class="q">读</span>空恼回肠<span class="q">韵</span>终须待<span class="q">读</span>结实恁时<span class="q">句</span>佳味堪尝<span class="q">韵
</span>○● ◎●○○ ●●○○●● ●◎◎ ⊙●○○ ○○● ◎●◎○ ○●○○
·
此调押平韵者,以此词为正体,余皆变格也。此词可平可仄,即参下平韵词。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前后段各九句,五平韵</span> <span class="q">《高丽史·乐志》</span>无名氏</span>
禁禦初晴<span class="q">韵</span>见万年枝上<span class="q">句</span>巧啭莺声<span class="q">韵</span>藻殿连云<span class="q">句</span>萍曦高照檐楹<span class="q">韵</span>好是帘开丽景<span class="q">句</span>袅金炉<span class="q">读</span>香暖烟</span>
●●○○ ●●○○● ●●○○ ●●○○ ○○○●○○ ●●○○●● ●○○ ○●○
轻<span class="q">韵</span>传呼道<span class="q">读</span>天跸来临<span class="q">句</span>两行拱引簪缨<span class="q">韵</span> 看看筵敞三清<span class="q">韵</span>洞宝玉杯中<span class="q">句</span>满酌犀觥<span class="q">韵</span>烂熳芳</span>
○ ○○● ○●○○ ●○●●○○ ○○○●○○ ●●●○○ ●●○○ ●●○
葩<span class="q">句</span>斜簪庆快春情<span class="q">韵</span>更有箫韶九奏<span class="q">句</span>簇鱼龙<span class="q">读</span>百戏俱呈<span class="q">韵</span>吾皇愿<span class="q">读</span>永保洪图<span class="q">句</span>四方长乐升平<span class="q">韵
</span>○ ○○●●○○ ●●○○●● ●○○ ●●○○ ○○● ●●○○ ●○○●○○
·
此与王词同,惟换头句押韵,第四、五句作四字一句、六字一句,结句添二字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百一字,前后段各十句,四平韵</span> 赵师侠</span>
电绕神枢<span class="q">句</span>虹流华渚<span class="q">句</span>诞弥良用佳辰<span class="q">韵</span>万宇讴歌归舞<span class="q">句</span>宝历增新<span class="q">韵</span>四七年间盛事<span class="q">句</span>皇威畅<span class="q">读</span>边鄙</span>
●●○○ ○○○● ●○○●○○ ●●○○○● ●●○○ ●●○○●● ○○● ○●
无尘<span class="q">韵</span>仁恩被<span class="q">句</span>华夏咸安<span class="q">句</span>太平极治欢声<span class="q">韵</span> 重华道隆德茂<span class="q">句</span>亘古今希有<span class="q">句</span>揖逊重闻<span class="q">韵</span>圣子三</span>
○○ ○○● ○●○○ ●○●●○○ ○○●○●● ●●○○● ●●○○ ●●○
宫欢聚<span class="q">句</span>两世慈亲<span class="q">韵</span>幸际千秋圣旦<span class="q">句</span>沾镐宴<span class="q">读</span>普率惟均<span class="q">韵</span>封人祝<span class="q">句</span>亿万斯年<span class="q">句</span>寿皇尊并高真<span class="q">韵
</span>○○● ●●○○ ●●○○●● ○●● ●●○○ ○○● ●●○○ ●○○●○○
·
此亦与王词同,惟前段起句不用韵,第二句四字、第三句六字,前段第四句六字、第五句四字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百二字,前段九句四平韵,后段十句四平韵</span> 贺 铸</span>
淑质柔情<span class="q">句</span>靓妆艳笑<span class="q">句</span>未容桃李争妍<span class="q">韵</span>红粉墙东<span class="q">句</span>曾记窥宋三年<span class="q">韵</span>不问云朝雨暮<span class="q">句</span>向西楼南馆</span>
●●○○ ●○●● ●○○●○○ ○●○○ ○●○●○○ ●●○○●● ●○○○●
留连<span class="q">韵</span>何尝信<span class="q">读</span>美景良辰<span class="q">句</span>赏心乐事难全<span class="q">韵</span> 青门解袂<span class="q">句</span>画桥回首<span class="q">句</span>初沈汉佩<span class="q">句</span>永断湘弦<span class="q">韵
</span>○○ ○○● ●●○○ ●○●●○○ ○○●● ●○○● ○○●● ●●○○
漫写浓愁幽恨<span class="q">句</span>封寄鱼笺<span class="q">韵</span>拟话当时旧好<span class="q">句</span>问同谁<span class="q">读</span>与醉尊前<span class="q">韵</span>除非是<span class="q">读</span>明月清风<span class="q">句</span>向人今夜</span>
●●○○○● ○●○○ ●●○○●● ●○○ ●●○○ ○○● ○●○○ ●○○●
依然<span class="q">韵</span>
○○
·
此与赵词同,惟前段第四、五句,仍照王词体,换头添一字,作四字四句异。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 晁补之</span>
十里环溪<span class="q">句</span>记当年并游<span class="q">句</span>依旧风景<span class="q">韵</span>彩舫红妆<span class="q">句</span>重泛九秋清镜<span class="q">韵</span>莫叹歌台蔓草<span class="q">句</span>喜相逢<span class="q">读</span>欢情犹</span>
◎●○○ ●⊙○◎⊙ ⊙◎⊙● ◎●○○ ⊙●◎○⊙● ◎●⊙○◎● ◎⊙⊙ ⊙○⊙
胜<span class="q">韵</span>苹洲畔<span class="q">读</span>横玉惊鸾<span class="q">句</span>半天云正愁凝<span class="q">韵</span> 中秋醉魂未醒<span class="q">韵</span>又佳辰授衣<span class="q">句</span>良会堪更<span class="q">韵</span>蚤岁功</span>
● ⊙⊙◎ ⊙●○○ ◎⊙○◎○● ⊙○●⊙◎● ●⊙○●⊙ ⊙◎⊙● ◎●○
名<span class="q">句</span>豪气尚凌汝颍<span class="q">韵</span>能致黄金百镒<span class="q">句</span>也莫负<span class="q">读</span>鸱夷高兴<span class="q">韵</span>别有个<span class="q">读</span>潇洒田园<span class="q">句</span>醉乡天地同永<span class="q">韵
</span>○ ⊙●◎○◎● ⊙●⊙○◎● ●◎◎ ⊙○⊙● ◎◎● ⊙●○○ ◎⊙⊙◎○●
·
此调押仄韵者,以晁词二首为正体,若程词之换头句六字折腰,程词别首之后段第七句添字,史词及晁词别首之前后段第四、五句句读参差,皆变格也。 按,程大昌词,前段第二句“放两枝三朵”,三字平声;第六句“七十古稀今独”,古字仄声,胡浩然词,“花艳惊郎醉目”,花字平声;程词,第七句“花钗底髻云堆绿”,花字平声;《梅苑》词,结句“才说清香寻得”,才字、香字俱平声,说字仄声;后段起句“别来又经岁隔”,别字仄声;结句“偏与群芳春色”,偏字、芳字俱平声,与字仄声。其余可平可仄,即参所采五词。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句五仄韵,后段九句六仄韵</span> 晁补之</span>
心忆春归<span class="q">句</span>似佳人未来<span class="q">句</span>香径无迹<span class="q">韵</span>雪里江梅<span class="q">句</span>因甚早知消息<span class="q">韵</span>百卉芳心正寂<span class="q">韵</span>夜不寐<span class="q">读</span>幽姿脉</span>
○●○○ ●○○●○ ○●○● ●●○○ ○●●○○● ●●○○●● ●●● ○○●
脉<span class="q">韵</span>图清晓<span class="q">读</span>先作宫妆<span class="q">句</span>似防人见偷得<span class="q">韵</span> 真香媚情动魄<span class="q">韵</span>算当时寿阳<span class="q">句</span>无此标格<span class="q">韵</span>应寄扬</span>
● ○○● ○●○○ ●○○●○● ○○●○●● ●○○●○ ○●○● ○●○
州<span class="q">句</span>何郎旧曾相识<span class="q">韵</span>花似何郎鬓白<span class="q">韵</span>恐多笑<span class="q">读</span>逢花羞摘<span class="q">韵</span>那堪听<span class="q">读</span>羌管惊心<span class="q">句</span>也随繁杏抛掷<span class="q">韵
</span>○ ○○●○○● ○●○○●● ●○● ○○○● ○○● ○●○○ ●○○●○●
·
此词前后段第六句俱押韵。 按,《梅苑》“北陆风回”词、“天气严凝”词,胡浩然“灯月交光”词,俱与此同。 汲古阁刻本,后段第八句脱一字,今从《梅苑》增入。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句四仄韵,后段十句五仄韵</span> 程大昌</span>
岁岁梅花<span class="q">句</span>向寿尊画阁<span class="q">句</span>长报春起<span class="q">韵</span>恰似今朝<span class="q">句</span>分外香肥萼韡<span class="q">韵</span>杂佩珊珊就列<span class="q">句</span>映蓝袂<span class="q">读</span>宝熏擎</span>
●●○○ ●●○●● ○●○● ●●○○ ●●○○●● ●●○○●● ●○● ●○○
跽<span class="q">韵</span>道这回<span class="q">读</span>屋舍团栾<span class="q">句</span>四时风月桃李<span class="q">韵</span> 回头处<span class="q">句</span>无限思<span class="q">韵</span>看秋前药里<span class="q">句</span>而今鼎七<span class="q">韵</span>须把康</span>
● ●●○ ●●○○ ●○○●○● ○○● ○●● ●○○●● ○○●● ○●○
强<span class="q">句</span>收作玳筵欢喜<span class="q">韵</span>况是鬓云全绿<span class="q">句</span>顶珈笄<span class="q">读</span>笑陪星履<span class="q">韵</span>新年动是拥新祺<span class="q">句</span>有孙来捧醪醴<span class="q">韵
</span>○ ○●●○○● ●●●○○● ●○○ ●○○● ○○●●●○○ ●○○●○●
·
此即“十里环溪”词体,惟换头句作三字两句异。 按,程词别首“诗翁笑,但休问”,又一首“星辰履,阶庭玉”,俱与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百一字,前段九句五仄韵,后段十句六仄韵</span> 程大昌</span>
老钝迂疏<span class="q">句</span>尽世间乐事<span class="q">句</span>不忺不觑<span class="q">韵</span>痴向韦编<span class="q">句</span>根究卦爻来处<span class="q">韵</span>浑沌包中天地<span class="q">韵</span>谢东家<span class="q">读</span>从头指</span>
●●○○ ●●○●● ●○●● ○●○○ ○●●○○● ●●○○○● ●○○ ○○●
示<span class="q">韵</span>便和那<span class="q">读</span>八八机关<span class="q">句</span>并将匙钥分付<span class="q">韵</span> 行年数<span class="q">句</span>六十四<span class="q">韵</span>把一年一卦<span class="q">句</span>恰好相拟<span class="q">韵</span>妙道生</span>
● ●○● ●●○○ ●○○●○● ○○● ●●● ●●○●● ●●○● ●●○
生<span class="q">句</span>既济还存未济<span class="q">韵</span>身愿河图比似<span class="q">韵</span>每演九后<span class="q">读</span>重从一始<span class="q">韵</span>待人问<span class="q">读</span>甲子何其<span class="q">句</span>剩书亥字为戏<span class="q">韵
</span>○ ●●○○●● ○●○○●● ●●●● ○○●● ●○● ●●○○ ●○●●○●
·
此与“岁岁梅花”词同,惟后段第七句添一衬字异。其前后段第六句押韵,照晁词“心忆春归”一首填。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段八句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 史达祖</span>
两袖梅风<span class="q">句</span>谢桥边<span class="q">读</span>岸痕犹带阴雪<span class="q">韵</span>过了匆匆灯市<span class="q">句</span>草根青发<span class="q">韵</span>燕子春愁未醒<span class="q">句</span>误几处<span class="q">读</span>芳音辽</span>
●●○○ ●○○ ●○○●○● ●●○○○● ●○○● ●●○○●● ●●● ○○○
绝<span class="q">韵</span>烟溪上<span class="q">读</span>采绿人归<span class="q">句</span>定应愁沁花骨<span class="q">韵</span> 非干厚情易歇<span class="q">韵</span>奈燕台句老<span class="q">句</span>难道离别<span class="q">韵</span>小径吹</span>
● ○○● ●●○○ ●○○●○● ○○●○●● ●○○●● ○●○● ●●○
衣<span class="q">句</span>曾记故园风物<span class="q">韵</span>多少惊心旧事<span class="q">句</span>第一是<span class="q">读</span>侵阶罗袜<span class="q">韵</span>如今但<span class="q">读</span>柳发晞春<span class="q">句</span>夜来和露梳月<span class="q">韵
</span>○ ○●●○○● ○●○○●● ●●● ○○○● ○○● ●●○○ ●○○●○●
·
此亦“十里环溪”词体,惟前段第二、三句作九字一句,第四句六字,第五句四字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 晁补之</span>
忆昔论心<span class="q">句</span>尽青云少年<span class="q">句</span>燕赵豪俊<span class="q">韵</span>二十南游<span class="q">句</span>曾上会稽千仞<span class="q">韵</span>振袂江中往岁<span class="q">句</span>有骚人<span class="q">读</span>兰荪遗</span>
●●○○ ●○○●○ ○●○● ●●○○ ○●●○○● ●●○○●● ●○○ ○○○
韵<span class="q">韵</span>嗟管鲍<span class="q">读</span>当日贫交<span class="q">句</span>半成翻手难信<span class="q">韵</span> 君如未遇元礼<span class="q">句</span>肯抽身盛时<span class="q">句</span>寻我幽隐<span class="q">韵</span>此事谈何</span>
● ○●● ○●○○ ●○○●○● ○○●●○● ●○○●○ ○●○● ●●○○
容易<span class="q">句</span>骥才方骋<span class="q">韵</span>彩舫红妆围定<span class="q">句</span>笑西风<span class="q">读</span>黄花班鬓<span class="q">韵</span>君欲问<span class="q">读</span>投老生涯<span class="q">句</span>醉乡岐路偏近<span class="q">韵
</span>○● ●○○● ●●○○○● ●○○ ○○○● ○●● ○●○○ ●○○●○●
·
此亦“十里环溪”词体,惟后段第四句六字,第五句四字异。 此词换头句不押韵,与赵师侠平韵词体同。
</span>
又一体 <span class="q">双调一百字,前段九句四平韵一叶韵,后段九句两平韵三叶韵</span> 赵孟頫</span>
天上春来<span class="q">韵</span>正阳和布泽<span class="q">句</span>斗柄初回<span class="q">韵</span>一朵祥云捧日<span class="q">句</span>万象生辉<span class="q">韵</span>帝德光昭四表<span class="q">句</span>玉帛尽<span class="q">读</span>梯航来</span>
○●○○ ●○○●● ●●○○ ●●○○●● ●●○○ ●●○○●● ●●● ○○○
会<span class="q">叶</span>彤庭敞<span class="q">读</span>花覆千官<span class="q">句</span>紫霄鸳鹭徘徊<span class="q">韵</span> 仁风遍满九垓<span class="q">韵</span>望霓旌缓引<span class="q">句</span>宝扇齐开<span class="q">韵</span>喜动龙</span>
● ○○● ○●○○ ●○○●○○ ○○●●●○ ●○○●● ●●○○ ●●○
颜<span class="q">句</span>和气蔼然交泰<span class="q">叶</span>九奏箫韶舜乐<span class="q">句</span>兽尊举<span class="q">读</span>麒麟香叆<span class="q">叶</span>从今数<span class="q">读</span>亿万斯年<span class="q">句</span>圣主福如天大<span class="q">叶
</span>○ ○●●○○● ●●○○●● ●●● ○○○● ○○● ●●○○ ●●●○○●
·
此词以灰、贿、队,佳、蟹、泰三声叶韵,句读与无名氏平韵词同。 按,赵孟頫又有“阊阖初开”词,亦三声叶,与此同,惟后段第三句仄韵,第五句结句平韵,与此稍异,注明不录。
</span>
</span>
燕春台 此调始自张先,盖春宴词也,因黄裳有夏宴词,刘泾改名《夏初临》,旧谱或以《燕春台》与《夏初临》两列者误。</span>
燕春台 <span class="q">双调九十八字,前段十句五平韵,后段十一句五平韵</span> 张 先</span>
丽日千门<span class="q">句</span>紫烟双阙<span class="q">句</span>琼林又报春回<span class="q">韵</span>殿阁风微<span class="q">句</span>当时去燕还来<span class="q">韵</span>五侯池馆屏开<span class="q">韵</span>探芳菲<span class="q">读</span>走马</span>
◎●○○ ◎○⊙● ⊙○◎●○○ ◎●○○ ⊙○◎●○○ ◎○⊙●○○ ●○○ ◎●
天街<span class="q">韵</span>重帘人语<span class="q">句</span>辚辚车幰<span class="q">句</span>远近轻雷<span class="q">韵</span> 雕觞霞滟<span class="q">句</span>翠幕云飞<span class="q">句</span>楚腰舞柳<span class="q">句</span>宫面妆梅<span class="q">韵</span>金猊</span>
○○ ⊙○○● ⊙○⊙● ◎●○○ ⊙○⊙● ◎●○○ ●○◎● ⊙●○○ ○○
夜暖<span class="q">句</span>罗衣暗裛香煤<span class="q">韵</span>洞府人归<span class="q">句</span>拥笙歌<span class="q">读</span>灯火楼台<span class="q">韵</span>下蓬莱<span class="q">韵</span>犹有花上月<span class="q">句</span>清影徘徊<span class="q">韵
</span>●● ⊙○●●○○ ◎●○○ ●⊙○ ⊙●○○ ●○○ ○●○◎● ⊙●○○
·
此调后段第七句不押韵,第十句五字,凡调名燕春台者,俱如此填。 按,赵以夫词二首,与此句读如一,惟前段第八句“此时新事”,此字仄声;后段起句“锦帆开晓”,锦字仄声;第四句“月淡天低”,月字仄声;第十句“金鼎调羹也”,羹字平声。又,曹冠词,前段起句“琴拂虞薰”,琴字平声;后段第八句“任玉山频醉花前”,玉字仄声。又,洪咨夔词,后段第二句“冰粉光中”,冰字平声;第七句“凉入琵琶”,凉字平声。谱内可平可仄据此,余参所采三词。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段十句五平韵,后段十一句五平韵</span> 王之道</span>
翠竹扶疏<span class="q">句</span>丹葵隐映<span class="q">句</span>绿窗朱户萦回<span class="q">韵</span>帘卷虾须<span class="q">句</span>清风时自南来<span class="q">韵</span>题舆好客筵开<span class="q">韵</span>俨新妆<span class="q">读</span>深出</span>
●●○○ ○○●● ●○○●○○ ○●○○ ○○○●○○ ○○●●○○ ●○○ ○●
云街<span class="q">韵</span>歌珠累贯<span class="q">句</span>一时倾坐<span class="q">句</span>全胜腰雷<span class="q">韵</span> 金猊袅碧<span class="q">句</span>玉兕浮红<span class="q">句</span>令传三杏<span class="q">句</span>情寄双梅<span class="q">韵</span>楼头</span>
○○ ○○○● ●○○● ○●○○ ○○●● ●●○○ ●○○● ○●○○ ○○
漏促<span class="q">句</span>笼纱暗落花煤<span class="q">韵</span>锦里遗音<span class="q">句</span>忆当年<span class="q">读</span>曾赋春台<span class="q">韵</span>醉蓬莱<span class="q">韵</span>归欤无寐<span class="q">句</span>想余韵徘徊<span class="q">韵
</span>●● ○○●●○○ ●●○○ ●○○ ○●○○ ●○○ ○○○● ●○●○○
·
此和张词,惟后段第十句四字,结句五字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前段十句五平韵,后段十一句六平韵</span> 黄 裳</span>
夏景舒长<span class="q">句</span>麦天清润<span class="q">句</span>高低万木成阴<span class="q">韵</span>晓意寒轻<span class="q">句</span>一声未放蝉吟<span class="q">韵</span>但闻莺友同音<span class="q">韵</span>宴华堂<span class="q">读</span>绿水</span>
●●○○ ●○○● ○○●●○○ ●●○○ ●○●●○○ ●○○●○○ ●○○ ●●
中心<span class="q">韵</span>芙蓉都没<span class="q">句</span>红妆信息<span class="q">句</span>终待重寻<span class="q">韵</span> 清泠相照<span class="q">句</span>邂逅俱欢<span class="q">句</span>翠娥簇拥<span class="q">句</span>芳酝强斟<span class="q">韵</span>笙歌</span>
○○ ○○○● ○○●● ○●○○ ○○○● ●●○○ ●○●● ○●○○ ○○
引步<span class="q">句</span>登临更向遥岑<span class="q">韵</span>卧影沈沈<span class="q">韵</span>好风来<span class="q">读</span>与客披襟<span class="q">韵</span>纵更深<span class="q">韵</span>洞府迟归<span class="q">句</span>红烛如林<span class="q">韵
</span>●● ○○●●○○ ●●○○ ●○○ ●●○○ ●○○ ●●○○ ○●○○
·
此词后段第七句押韵,第十句四字,凡调名《夏初临》者,俱如此填。 按,刘泾、洪咨夔、曹冠词,与此句读如一,惟前段第九句,后段第十句,平仄稍异。 此调前段第九句以上、后段第十句以上,其可平可仄,与张先词同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前段十句五平韵,后段十一句五平韵</span> 曹 冠</span>
翠入烟岚<span class="q">句</span>绿铺槐幄<span class="q">句</span>薰风初扇微和<span class="q">韵</span>茂樾扶疏<span class="q">句</span>绛榴花映庭柯<span class="q">韵</span>瀑泉飞下层坡<span class="q">韵</span>间新篁<span class="q">读</span>夹径</span>
●●○○ ●○○● ○○○●○○ ●●○○ ●○○●○○ ●○○●○○ ●○○ ●●
青莎<span class="q">韵</span>良辰佳景<span class="q">句</span>登临隽游<span class="q">句</span>清兴何多<span class="q">韵</span> 流觞高会<span class="q">句</span>不减兰亭<span class="q">句</span>感怀书事<span class="q">句</span>聊寄吟哦<span class="q">韵</span>升沈</span>
○○ ○○○● ○○●○ ○●○○ ○○○● ●●○○ ●○○● ○●○○ ○○
变化<span class="q">句</span>任它造物如何<span class="q">韵</span>蹑磴攀萝<span class="q">韵</span>上冲霄<span class="q">读</span>满饮高歌<span class="q">韵</span>醉还醒<span class="q">句</span>重宴画楼<span class="q">句</span>赏玩金波<span class="q">韵
</span>●● ●○●●○○ ●●○○ ●○○ ●●○○ ●○○ ○●●○ ●●○○
·
此与黄词同,惟后段第九句不押韵异。 按,《燕喜词》别首,“醉挥毫,知音为我,发兴高歌”,与此同。
</span>
</span>
<h5 style="margin-left: 36pt; margin-right: 0cm; margin-top: auto; margin-bottom: 6pt"> </h5>
逍遥乐 调见黄庭坚《琴趣外篇》,即赋本意。 </span>
逍遥乐 <span class="q">双调九十八字,前段十一句六仄韵,后段九句五仄韵</span> 黄庭坚 </span>
春意渐归芳草<span class="q">韵</span>故国佳人<span class="q">句</span>千里信沈音杳<span class="q">韵</span>雨润烟光<span class="q">句</span>晚景澄明<span class="q">句</span>极目危栏斜照<span class="q">韵</span>梦当年少<span class="q">韵</span>对</span>
○●●○○● ●●○○ ○●●○○● ●●○○ ●●○○ ●●○○○● ●○○● ●
樽前<span class="q">读</span>上客邹枚<span class="q">句</span>小鬟燕赵<span class="q">韵</span>共舞雪歌尘<span class="q">句</span>醉里谈笑<span class="q">韵</span> 花色枝枝争好<span class="q">韵</span>鬓丝年年渐老<span class="q">韵</span>如今</span>
○○ ●●○○ ●○○● ●●●○○ ●●○● ○●○○○● ●○○○●● ○○
遇风景<span class="q">句</span>空瘦损<span class="q">读</span>向谁道<span class="q">韵</span>东君幸赐与<span class="q">句</span>天幕翠遮红绕<span class="q">韵</span>休休醉乡岐路<span class="q">句</span>华胥蓬岛<span class="q">韵
</span>●○● ○●● ●○● ○○●●● ○●●○○● ○○●○○● ○○○● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。
</span>
</span>
八节长欢 调见《东堂词》。 </span>
八节长欢 <span class="q">双调九十八字,前段九句五平韵,后段八句五平韵</span> 毛 滂 </span>
名满人间<span class="q">韵</span>记黄金殿<span class="q">句</span>旧试清闲<span class="q">韵</span>才高鹦鹉赋<span class="q">句</span>风凛惠文冠<span class="q">韵</span>波涛何处试蛟鳄<span class="q">句</span>到白头<span class="q">读</span>犹守溪</span>
⊙●○○ ●○○● ●●○○ ○○⊙◎● ○●●○○ ○○○●●○◎ ●◎○ ⊙●○
山<span class="q">韵</span>且做龚黄样度<span class="q">句</span>留与人看<span class="q">韵</span> 桃溪柳曲阴圆<span class="q">韵</span>离唱断<span class="q">读</span>旌旗却卷春还<span class="q">韵</span>襦胯寄余温<span class="q">句</span>双石</span>
○ ●●○○●● ⊙●○○ ○○●●○○ ○●● ○○●●○○ ○●●○○ ○◎</span>
畔<span class="q">读</span>惟闻吏胆长寒<span class="q">韵</span>诗翁去<span class="q">句</span>谁细绕<span class="q">读</span>屈曲阑干<span class="q">韵</span>从今后<span class="q">读</span>南来幽梦<span class="q">句</span>应随月度云端<span class="q">韵
</span>● ⊙○●●○○ ○⊙● ⊙●◎ ●●○○ ○○● ○○○● ○⊙●●○○ </span>
·
此词平仄参下毛词别首,惟前段第八句句法不同,因不参校。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前段九句五平韵,后段八句五平韵</span> 毛 滂 </span>
泽国秋深<span class="q">韵</span>绣楹天近<span class="q">句</span>坐久魂清<span class="q">韵</span>溪山绕尊酒<span class="q">句</span>云雾浥衣襟<span class="q">韵</span>余霞孤雁送乡愁<span class="q">句</span>寄寒闺<span class="q">读</span>一点离</span>
●●○○ ●○○● ●●○○ ○○●○● ○●●○○ ○○○●●○○ ●○○ ●●○
心<span class="q">韵</span>杜陵老<span class="q">读</span>两峰秀处<span class="q">句</span>短发疏巾<span class="q">韵</span> 佳人为折寒英<span class="q">韵</span>罗袖湿<span class="q">读</span>真珠露冷钿金<span class="q">韵</span>幽艳为谁妍<span class="q">句
</span>○ ●○● ●○●● ●●○○ ○○●●○○ ○●● ○○●●○○ ○●●○○
东篱下<span class="q">读</span>却教醉倒渊明<span class="q">韵</span>君但饮<span class="q">句</span>莫觑他<span class="q">读</span>落日芜城<span class="q">韵</span>从教夜<span class="q">读</span>龙山明月<span class="q">句</span>端的更解留人<span class="q">韵
</span>○○● ●○●●○○ ○●● ●●○ ●●○○ ○○● ○○○● ○●●●○○ </span>
·
此与前词同,惟前段第八句添一字异。
</span>
</span>
忆东坡 调见《相山居士词》,盖忆东坡作也,即以题为调名。 </span>
忆东坡 <span class="q">双调九十八字,前后段各九句,四仄韵</span> 王之道 </span>
雪霁柳舒容<span class="q">句</span>日薄梅摇影<span class="q">韵</span>新岁换符来天上<span class="q">句</span>初见颁桃梗<span class="q">韵</span>试问我酬君唱<span class="q">句</span>何如博塞欢娱<span class="q">句</span>百</span>
●●●○○ ●●○○● ○●●○○○● ○●○○● ●●●○○● ○○●●○○ ●
万呼卢胜<span class="q">韵</span>投珠报玉<span class="q">句</span>须放骚人遣春兴<span class="q">韵</span> 诗成谈笑<span class="q">句</span>写出无穷景<span class="q">韵</span>不妨时作颠草<span class="q">句</span>驰骋张</span>
●○○● ○○●● ○●○○●○● ○○○● ●●○○● ●○○●○● ○●○
芝圣<span class="q">韵</span>谁念杜陵野老<span class="q">句</span>心同流水西东<span class="q">句</span>,与物初无竞<span class="q">韵</span>公侯应有种哉<span class="q">句</span>倾否由天命<span class="q">韵
</span>○● ○●●○●● ○○○●○○ ●●○○● ○○○●●○ ○●○○● </span>
·
此相山自度曲,无别首可校。
</span>
</span>
粉蝶儿慢 调见《片玉词》。 </span>
粉蝶儿慢 <span class="q">双调九十八字,前段九句四仄韵,后段九句六仄韵</span> 周邦彦 </span>
宿雾藏春<span class="q">句</span>余寒带雨<span class="q">句</span>占得群芳开晚<span class="q">韵</span>艳姿初弄秀<span class="q">句</span>倚东风娇懒<span class="q">韵</span>隔叶黄鹂传好音<span class="q">句</span>唤入深丛</span>
●●○○ ○○●● ●●○○○● ●○○●● ●○○○● ●●○○○●○ ●●○○
中探<span class="q">韵</span>数枝新<span class="q">句</span>比昨朝<span class="q">读</span>又早红稀香浅<span class="q">韵</span> 眷恋<span class="q">韵</span>重来倚槛<span class="q">韵</span>当韶华<span class="q">读</span>未可轻辜双眼<span class="q">韵</span>赏心</span>
○● ●○○ ●●○ ●●○○○● ●● ○○●● ○○○ ●●○○○● ●○
随分乐<span class="q">句</span>有清尊檀板<span class="q">韵</span>每岁嬉游能几日<span class="q">句</span>莫使一声歌欠<span class="q">韵</span>忍因循<span class="q">读</span>一片花飞<span class="q">句</span>又成春减<span class="q">韵
</span>○●● ●○○○● ●●○○○●● ●●●○○● ●○○ ●●○○ ●○○● </span>
·
汲古阁刻,前段第四句脱一字,后结脱一字,今从《词纬》本增入。 此调只此一首,方千里、杨泽民、陈允平皆无和词,故平仄无可校。
</span>
</span>
并蒂芙蓉 《能改斋漫录》:政和癸已,大晟乐成,蔡京以晁端礼荐,诏乘驿赴阙。端礼至都,会禁中嘉莲生,遂属词以进,名《并蒂芙蓉》。 </span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各九句,五仄韵</span> 晁端礼 </span>
太液波澄<span class="q">句</span>向鉴中照影<span class="q">句</span>芙蓉同蒂<span class="q">韵</span>千柄绿荷深<span class="q">句</span>并丹脸争媚<span class="q">韵</span>天心眷临圣日<span class="q">句</span>殿宇分明献嘉</span>
●●○○ ●●○●● ○○○● ○●●○○ ●○●○● ○○●○●● ●●○○●○
瑞<span class="q">韵</span>弄香嗅蕊<span class="q">韵</span>愿君王<span class="q">读</span>寿与南山齐比<span class="q">韵</span> 池边屡回翠辇<span class="q">句</span>拥群仙醉赏<span class="q">句</span>凭阑凝思<span class="q">韵</span>萼绿揽</span>
● ●○●● ●○○ ●●○○○● ○○●○●● ●○○●● ○○○● ●●●
飞琼<span class="q">句</span>共波上游戏<span class="q">韵</span>西风又看露下<span class="q">句</span>更结双双新莲子<span class="q">韵</span>斗妆竞美<span class="q">韵</span>问鸳鸯<span class="q">读</span>向谁留意<span class="q">韵
</span>○○ ●○●○● ○○●○●● ●●○○○○● ●○●● ●○○ ●○○● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。
</span>
</span>
黄河清慢 《铁围山丛谈》云:宣和初,燕乐初成,八音告备,有曲名《黄河清》,音调极韶美,天下无问遐迩大小,皆争唱之。 </span>
黄河清慢 <span class="q">双调九十八字,前段八句五仄韵,后段八句四仄韵</span> 晁端礼 </span>
晴景初升风细细<span class="q">韵</span>云收天淡如洗<span class="q">韵</span>望外凤凰城阙<span class="q">句</span>葱葱佳气<span class="q">韵</span>朝罢香烟满袖<span class="q">句</span>侍臣报<span class="q">读</span>天颜有</span>
○●○○○●● ○○○●○● ●●●○○● ○○○● ○●○○●● ●○● ○○●
喜<span class="q">韵</span>夜来连得封章<span class="q">句</span>奏大河<span class="q">读</span>彻底清泚<span class="q">韵</span> 君王寿与天齐<span class="q">句</span>馨香动<span class="q">读</span>上穹频降祥瑞<span class="q">韵</span>大晟奏</span>
● ●○○●○○ ●●○ ●●○● ○○●●○○ ○○● ●○○●○● ●●●
功<span class="q">句</span>六乐初调角徵<span class="q">韵</span>合殿薰风乍转<span class="q">句</span>万花覆<span class="q">读</span>千官尽醉<span class="q">韵</span>内家传诏<span class="q">句</span>重开宴<span class="q">读</span>未央宫里<span class="q">韵
</span>○ ●●○○●● ●●○○●● ●○● ○○●● ●○○● ○○● ●○○● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。
</span>
</span>
春草碧 调见《大声集》,自注中管高宫。按,《唐书·礼乐志》,有中管之名,而不详其义,至宋仁宋《乐髓新经》,始云大吕宫为高宫,太簇宫为中管高宫,盖以太簇宫与大吕宫同字谱,故谓之中管也,俗谱以中管高为调名者误。 姜夔集有太簇宫《喜迁莺》词,自注:俗呼中管高宫。 </span>
春草碧 <span class="q">双调九十八字,前段十一句四仄韵,后段十二句五仄韵</span> 万俟咏 </span>
又随芳绪生<span class="q">句</span>看翠连霁空<span class="q">句</span>愁满征路<span class="q">韵</span>东风里<span class="q">句</span>谁望断西塞<span class="q">句</span>恨迷南浦<span class="q">韵</span>天涯地角<span class="q">句</span>意不尽<span class="q">读</span>消</span>
●○○●○ ●●○●○ ○●○● ○○● ○●●○● ●○○● ○○●● ●●● ○
沈万古<span class="q">韵</span>曾是送别<span class="q">句</span>长亭下<span class="q">句</span>细绿暗烟雨<span class="q">韵</span> 何处<span class="q">韵</span>乱红铺绣茵<span class="q">句</span>有醉眠荡子<span class="q">句</span>拾翠游女<span class="q">韵</span>王</span>
○●● ○●●● ○○● ●●●○● ○● ●○○●○ ●●○●● ●●○● ○
孙远<span class="q">句</span>柳外共残照<span class="q">句</span>断云无语<span class="q">韵</span>池塘梦生<span class="q">句</span>谢公后<span class="q">读</span>还能继否<span class="q">韵</span>独上画楼<span class="q">句</span>春山暝<span class="q">句</span>雁飞去<span class="q">韵
</span>○● ●●●○● ●○○● ○○●○ ●○● ○○●● ●●●○ ○○● ●○● </span>
·
此词即咏春草,亦以题为调名。宋词仅见此首,无别首可校。
</span>
</span>
芰荷香 调见《大声集》。金词注双调。 </span>
芰荷香 <span class="q">双调九十八字,前段十句六平韵,后段十句五平韵</span> 万俟咏 </span>
小潇湘<span class="q">韵</span>正天影倒碧<span class="q">句</span>波面容光<span class="q">韵</span>水仙朝罢<span class="q">句</span>间列绿盖红幢<span class="q">韵</span>吹风细雨<span class="q">句</span>荡十顷<span class="q">读</span>浥浥清香<span class="q">韵</span>人</span>
●○○ ●○◎●● ⊙●○○ ●○○● ●◎◎●○○ ⊙○◎● ●◎◎ ◎●○○ ⊙
在水晶中央<span class="q">韵</span>霜绡雾穀<span class="q">句</span>襟袂收凉<span class="q">韵</span> 款放轻舟闹红里<span class="q">句</span>有蜻蜓点水<span class="q">句</span>交颈鸳鸯<span class="q">韵</span>翠阴密处<span class="q">句
</span>◎◎⊙○○ ⊙○●● ⊙●○○ ◎●○○●⊙● ●⊙○◎● ○●○○ ◎○◎●
曾觅相并青房<span class="q">韵</span>晚霞散绮<span class="q">句</span>泛远净<span class="q">读</span>一叶鸣榔<span class="q">韵</span>拟去尽促雕觞<span class="q">韵</span>歌云未断<span class="q">句</span>月上飞梁<span class="q">韵
</span>⊙◎⊙●○○ ⊙○◎● ●◎◎ ◎●○○ ◎◎●●○○ ○○●● ●●○○ </span>
·
宋人填此调者,句读悉同,惟换头句,或七字,或六字耳。此词换头句七字,朱敦儒、曹勋、赵以夫词,俱如此填。 按,曹词,前段第五句“暑气清度薰弦”,清字平声;第六句“母仪万国”,母字仄声,赵词“怀沙人问”,人字平声;赵词,第七句“二千年犹带酸风”,千字平声;朱词,第八句“六朝浪语繁华”,六字仄声,朝字平声,曹词“阴化从此俱宣”,从字平声;曹词,第九句“六宫内壶”,六字仄声;赵词,第十句“雅调惺松”,雅词仄声;朱词,后段第一句“无奈尊前万里客”,无字平声,里字仄声;赵词,第四句“新欢往恨”,新字平声;朱词,第五句“怕听叠鼓掺挝”,叠字仄声;第六句“江浮醉眼”,江字平声;赵词,第七句“且留连、休要怱怱”,留字平声;第八句“曲终泪湿琵琶”,终字平声。谱内可平可仄据此,余参下词。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十七字,前段十句六平韵,后段十句五平韵</span> 赵彦端 </span>
燕初归<span class="q">韵</span>正春阴暗淡<span class="q">句</span>客意凄迷<span class="q">韵</span>玉觞无味<span class="q">句</span>晚花雨退凝脂<span class="q">韵</span>多情细柳<span class="q">句</span>对沈腰<span class="q">读</span>浑不胜衣<span class="q">韵</span>重</span>
●○○ ●○○●● ●●○○ ●○○● ●○●●○○ ○○●● ●●○ ○●○○ ○
别忍见离披<span class="q">韵</span>江南陌上<span class="q">句</span>强半红飞<span class="q">韵</span> 乐事从今一梦<span class="q">句</span>纵锦囊空在<span class="q">句</span>金椀谁挥<span class="q">韵</span>舞裙歌扇<span class="q">句</span>故</span>
○●●○○ ○○●● ○●○○ ●●○○●● ●●○○● ○●○○ ●○○● ●
应闲锁幽闺<span class="q">韵</span>练江诗就<span class="q">句</span>算檥舟<span class="q">读</span>宁不相思<span class="q">韵</span>肠断莫诉离杯<span class="q">韵</span>青云路稳<span class="q">句</span>白首心期<span class="q">韵
</span>○○●○○ ●○○● ●●○ ○●○○ ○●●●○○ ○○●● ●●○○ </span>
·
此词换头句减一字,与万俟词异。
</span>
</span>
绣停针 调见放翁词。 </span>
绣停针 <span class="q">双调九十八字,前段十句五仄韵,后段十句六仄韵</span> 陆 游 </span>
叹半纪<span class="q">句</span>跨万里秦吴<span class="q">句</span>顿觉衰谢<span class="q">韵</span>回首鸳行<span class="q">句</span>英俊并游<span class="q">句</span>咫尺玉堂金马<span class="q">韵</span>气凌嵩华<span class="q">韵</span>负壮略<span class="q">读</span>纵</span>
●●● ●●●○○ ●●○● ○●○○ ○●●○ ●●●○○● ●○○● ●●● ○
横王霸<span class="q">韵</span>梦经洛浦梁园<span class="q">句</span>觉来泪流如泻<span class="q">韵</span> 山林定去也<span class="q">韵</span>却自恐说著<span class="q">句</span>少年时话<span class="q">韵</span>静院焚香<span class="q">句
</span>○○● ●○●●○○ ●○●○○● ○○●●● ●●●●● ●○○● ●●○○
闲倚素屏<span class="q">句</span>今古总成虚假<span class="q">韵</span>趁时婚嫁<span class="q">韵</span>幸自有<span class="q">读</span>湖边茅舍<span class="q">韵</span>燕归应笑<span class="q">句</span>客中又还过社<span class="q">韵
</span>○●●○ ○●●○○● ●○○● ●●● ○○○● ●○○● ●○●○●● </span>
·
宋人无填此词者,惟元《鸣鹤余音》,有于真人词一首,因词甚鄙俚,难以入谱参校,注明不录。
</span>
</span>
扬州慢 宋姜夔自度中吕宫曲。 </span>
扬州慢 <span class="q">双调九十八字,前段十句四平韵,后段九句四平韵</span> 姜 夔 </span>
淮左名都<span class="q">句</span>竹西佳处<span class="q">句</span>解鞍少驻初程<span class="q">韵</span>过春风十里<span class="q">句</span>尽荠麦青青<span class="q">韵</span>自戎马<span class="q">读</span>窥江去后<span class="q">句</span>废池乔</span>
⊙●○○ ◎○⊙● ◎○◎●○○ ●○○◎● ◎◎●○○ ●⊙● ○○◎● ◎○⊙
木<span class="q">句</span>犹厌言兵<span class="q">韵</span>渐黄昏<span class="q">读</span>清角吹寒<span class="q">句</span>都在空城<span class="q">韵</span> 杜郎俊赏<span class="q">句</span>算而今<span class="q">读</span>重到须惊<span class="q">韵</span>纵豆蔻词</span>
● ⊙●○○ ●○○ ⊙◎○⊙ ○●○○ ◎○◎● ●○○ ⊙●○○ ●◎●○
工<span class="q">句</span>青楼梦好<span class="q">句</span>难赋深情<span class="q">韵</span>二十四桥仍在<span class="q">句</span>波心荡<span class="q">读</span>冷月无声<span class="q">韵</span>念桥边红药<span class="q">句</span>年年知为谁生<span class="q">韵
</span>○ ⊙○◎● ⊙●○○ ●●◎○○● ○○● ◎●○○ ●⊙○○● ⊙○⊙●○○ </span>
·
此词创自姜夔,应以此词为正体。赵以夫、李莱老词,俱如此填,若吴元可、郑觉斋词之句读小异,乃变格也。 按,李词,前段第三句“土花池冷无人”,池字平声;第五句“传暮革金城”,传字平声;第八句“肯堕珠尘”,肯字仄声;第九句“叹而今、杜郎还见”,郎字平声,见字仄声;后段第四句“绿屏梦杳”,绿字仄声。谱内可平可仄据此,余参吴、郑二词。 此词前段第四、五句,例作上一下四句法,如赵词“看冰花剪水,拥砌玉成球”,李词“听吹箫月底,传暮革金城”,皆然。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段十句四平韵,后段九句四平韵</span> 吴元可 </span>
露叶犹青<span class="q">句</span>岩花初动<span class="q">句</span>幽幽未似秋阴<span class="q">韵</span>似梅风<span class="q">读</span>带溽暑<span class="q">句</span>吹度长林<span class="q">韵</span>记当日<span class="q">读</span>西廊共月<span class="q">句</span>小屏轻</span>
●●○○ ○○○● ○○●●○○ ●○○ ●●● ○●○○ ●○● ○○●● ●○○
扇<span class="q">句</span>人语凉深<span class="q">韵</span>对清觞<span class="q">读</span>醉笑醒颦<span class="q">句</span>何似如今<span class="q">韵</span> 临风欲赋<span class="q">句</span>甚年来<span class="q">读</span>渐减狂心<span class="q">韵</span>为谁倚多</span>
● ○●○○ ●○○ ●●○○ ○●○○ ○○●● ●○○ ●●○○ ●○●○
才<span class="q">句</span>难凭易感<span class="q">句</span>早付销沈<span class="q">韵</span>解事张郎风致<span class="q">句</span>鲈鱼好<span class="q">读</span>归听吴音<span class="q">韵</span>又夜阑闻笛<span class="q">句</span>故人忽到幽襟<span class="q">韵
</span>○ ○○●● ●●○○ ●●○○○● ○○● ○●○○ ●●○○● ●○●●○○ </span>
·
此与姜词同,惟前段第四、五句,作六字一句、四字一句异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段十句四平韵,后段九句四平韵</span> 郑觉斋 </span>
弄玉轻盈<span class="q">句</span>飞琼淡泞<span class="q">句</span>袜尘步下迷楼<span class="q">韵</span>试新妆才了<span class="q">句</span>炷沈水香球<span class="q">韵</span>记晓剪<span class="q">读</span>春冰驰送<span class="q">句</span>金瓶露</span>
●●○○ ○○●● ●○●●○○ ●○○○● ●○●○○ ●●● ○○○● ○○●
湿<span class="q">句</span>缇骑新流<span class="q">韵</span>甚天中月色<span class="q">句</span>被风吹梦南州<span class="q">韵</span> 尊前相见<span class="q">句</span>似羞人<span class="q">读</span>踪迹萍浮<span class="q">韵</span>问弄雪飘</span>
● ○●○○ ●○○●● ●○○●○○ ○○○● ●○○ ○●○○ ●●●○
枝<span class="q">句</span>无双亭上<span class="q">句</span>何日重游<span class="q">韵</span>我欲腰缠骑鹤<span class="q">句</span>烟霄远<span class="q">读</span>旧事悠悠<span class="q">韵</span>但凭阑无语<span class="q">句</span>烟花三月春愁<span class="q">韵
</span>○ ○○○● ○●○○ ●●○○○● ○○● ●●○○ ●○○○● ○○○●○○ </span>
·
此与姜词同,惟前结作五字一句、六字一句异。按,詹正词,前结“付潇湘渔笛,吟残今古消沈”,正与此同。
</span>
</span>
舞杨花 宋张端义《贵耳集》云:慈宁殿赏牡丹,时椒房受册,三殿极欢,上洞达音律,自制曲,赐名《舞杨花》,停觞命小臣赋词,俾贵人歌以侑玉巵为寿,左右皆呼万岁。 按,此词载康与之乐府,或与之应制拟作也。 </span>
舞杨花 <span class="q">双调九十八字,前段八句五平韵,后段九句五平韵</span> 康与之 </span>
牡丹半坼初经雨<span class="q">句</span>雕槛翠幕朝阳<span class="q">韵</span>困倚东风<span class="q">句</span>羞谢了群芳<span class="q">韵</span>洗烟凝露向清晓<span class="q">句</span>步瑶台<span class="q">读</span>月底霓</span>
●○●●○○● ○●●●○○ ●●○○ ○●●○○ ●○○●●○● ●○○ ●●○
裳<span class="q">韵</span>轻笑淡拂宫黄<span class="q">韵</span>浅拟飞燕新妆<span class="q">韵</span> 杨柳啼鸦昼永<span class="q">句</span>正秋千庭馆<span class="q">句</span>风絮池塘<span class="q">韵</span>三十六宫<span class="q">句
</span>○ ○●●●○○ ●●○●○○ ○●○○●● ●○○○● ○●○○ ○●●○
簪艳粉浓香<span class="q">韵</span>慈宁玉殿庆清赏<span class="q">句</span>占东君<span class="q">读</span>谁比君王<span class="q">韵</span>良夜万烛荧煌<span class="q">韵</span>影里留住年光<span class="q">韵
</span>○●●○○ ○○●●●○● ●○○ ○●○○ ○●●●○○ ●●○●○○ </span>
·
此调止有此词,无别首可校。 前段第四句、后段第五句,作上一下四句法,前段第五句、后段第六句第五字,必用仄声字,方成拗体,填者辨之。
</span>
</span>
双双燕 调见《梅溪集》,词咏双燕,即以为名。 </span>
双双燕 <span class="q">双调九十八字,前段九句五仄韵,后段十句七仄韵</span> 史达祖 </span>
过春社了<span class="q">句</span>度帘幕中间<span class="q">句</span>去年尘冷<span class="q">韵</span>差池欲住<span class="q">句</span>试入旧巢相并<span class="q">韵</span>还相雕梁藻井<span class="q">韵</span>又软语<span class="q">读</span>商量不</span>
●○●● ●○●○○ ●○○● ○○●● ◎●●○○● ○●○○●● ●◎● ○○◎</span>
定<span class="q">韵</span>飘然快拂花梢<span class="q">句</span>翠尾分开红影<span class="q">韵</span> 芳径<span class="q">韵</span>芹泥雨润<span class="q">韵</span>爱贴地争飞<span class="q">句</span>竞夸轻俊<span class="q">韵</span>红楼归晚<span class="q">句
</span>● ○○●●○○ ●●○○○● ○● ○○●● ●●●○○ ●○○● ⊙○○●
看足柳昏花暝<span class="q">韵</span>应是栖香正稳<span class="q">韵</span>便忘了<span class="q">读</span>天涯芳信<span class="q">韵</span>愁损翠黛双蛾<span class="q">句</span>日日画阑独凭<span class="q">韵
</span>●●●○○● ○●○○●● ●⊙● ○○○● ○◎●●⊙○ ◎●●○◎● </span>
·
此词平仄,参下吴词,惟前段老二句、后段第三句句法参差,因不校注。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段九句四仄韵,后段十句七仄韵</span> 吴文英 </span>
小桃谢后<span class="q">句</span>双双燕<span class="q">句</span>飞来几家庭户<span class="q">韵</span>轻烟晓暝<span class="q">句</span>湘水暮云遥度<span class="q">韵</span>帘外余寒未卷<span class="q">句</span>共斜入<span class="q">读</span>红楼深</span>
●○●● ○○● ○○●○○● ○○●● ○●●○○● ○●○○●● ●○● ○○○
处<span class="q">韵</span>相将占得雕梁<span class="q">句</span>似约韶光留住<span class="q">韵</span> 堪举<span class="q">韵</span>翩翩翠羽<span class="q">韵</span>杨柳岸<span class="q">句</span>泥香半和梅雨<span class="q">韵</span>落花风软<span class="q">句
</span>● ○○●●○○ ●●○○○● ○● ○○●● ○●● ○○●○○● ●○○●
戏逐乱红飞舞<span class="q">韵</span>多少呢喃意绪<span class="q">韵</span>尽日向<span class="q">读</span>流莺分诉<span class="q">韵</span>还怜又过短墙<span class="q">句</span>谁会万千言语<span class="q">韵
</span>●●●○○● ○●○○●● ●●● ○○○● ○○●●●○ ○●●○○● </span>
·
此与史词同,惟前段第二句三字、第三句六字,后段第三句三字、第四句六字异。
</span>
</span>
孤 鸾 调见朱敦儒《太平樵唱》。 </span>
孤 鸾 <span class="q">双调九十八字,前后段各九句,五仄韵</span> 朱敦儒 </span>
天然标格<span class="q">韵</span>是小萼堆红<span class="q">句</span>芳姿凝白<span class="q">韵</span>淡伫新妆<span class="q">句</span>浅点寿阳宫额<span class="q">韵</span>东君相留厚意<span class="q">句</span>借年年<span class="q">读</span>与传消</span>
⊙○○● ●◎●○○ ⊙○○● ●●○○ ●●◎○○● ○○●○●● ●○○ ●○○
息<span class="q">韵</span>昨日前村雪里<span class="q">句</span>有一枝先坼<span class="q">韵</span> 念故人<span class="q">读</span>何处水云隔<span class="q">韵</span>纵驿使相逢<span class="q">句</span>难寄春色<span class="q">韵</span>试问丹青</span>
● ◎●⊙○◎● ●●○○● ●◎○ ⊙●◎○● ●◎●○○ ⊙◎⊙● ●●○○
手<span class="q">句</span>是怎生描得<span class="q">韵</span>晓来一番雨过<span class="q">句</span>更那堪<span class="q">读</span>数声羌笛<span class="q">韵</span>归来和羹未晚<span class="q">句</span>劝行人休摘<span class="q">韵
</span>● ●◎○⊙● ◎○●○●● ●○○ ●○○● ⊙⊙⊙○◎● ●⊙○○● </span>
·
此调始见《太平樵唱》,故首编此词,而以马词、赵词、张词类列。 此词前后段结句,例作上一下四句法,填者辨之。 按,张榘词,前后段第一句“塞鸿来早”,塞字仄声;第五句“一点阳和先到”,阳字平声;后段第一句“算巡檐、索共梅花笑”,索字仄声;第二句“是千古风流”,千字平声。谱内可平可仄据此,余参后诸词。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各九句,五仄韵</span> 马庄父 </span>
沙堤香软<span class="q">韵</span>正宿雨初收<span class="q">句</span>落梅飘满<span class="q">韵</span>可奈东风<span class="q">句</span>暗逐马蹄轻卷<span class="q">韵</span>湖波又还涨绿<span class="q">句</span>粉墙阴<span class="q">读</span>日融烟</span>
○○○● ●●●○○ ●○○● ●●○○ ●●●○○● ○○●○●● ●○○ ●○○
暖<span class="q">韵</span>蓦地刺桐枝上<span class="q">句</span>有一声春唤<span class="q">韵</span> 任酒帘<span class="q">读</span>飞动画楼晚<span class="q">韵</span>便指数烧灯<span class="q">句</span>时节非远<span class="q">韵</span>陌上叫</span>
● ●●●○○● ●●○○● ●●○ ○●●○● ●●●○○ ○●○● ●●●
声<span class="q">句</span>好是卖花行院<span class="q">韵</span>玉梅对妆雪柳<span class="q">句</span>闹蛾儿<span class="q">读</span>象生娇颤<span class="q">韵</span>归去争先戴取<span class="q">句</span>倚宝钗双燕<span class="q">韵
</span>○ ●●●○○● ●○●○●● ●○● ●○○● ○●○○●● ●●○○● </span>
·
此与朱词同,惟前后段第四句四字、第五句五字异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前后段各九句,五仄韵</span> 赵以夫 </span>
江头春早<span class="q">韵</span>问江上寒梅<span class="q">句</span>占春多少<span class="q">韵</span>自照疏星冷<span class="q">句</span>只许春风到<span class="q">韵</span>幽香不知甚处<span class="q">句</span>但迢迢<span class="q">读</span>满河烟</span>
○○○● ●○●○○ ●○○● ●●○○● ●●○○● ○○●○●● ●○○ ●○○
草<span class="q">韵</span>回首谁家竹外<span class="q">句</span>有一枝斜好<span class="q">韵</span> 计当年<span class="q">读</span>曾共花前笑<span class="q">韵</span>念玉雪襟期<span class="q">句</span>有谁知道<span class="q">韵</span>唤起罗浮</span>
● ○●○○●● ●●○○● ●○○ ○●○○● ●●●○○ ●○○● ●●○○
梦<span class="q">句</span>正参横月小<span class="q">韵</span>凄凉更吹塞管<span class="q">句</span>漫相思<span class="q">读</span>鬓边惊老<span class="q">韵</span>待觅西湖半曲<span class="q">句</span>待霜天清晓<span class="q">韵
</span>● ●○○●● ○○●○●● ●○○ ●○○● ●●○○●● ●○○○● </span>
·
此即马词体,惟前后段第四、五句,俱作五字两句异。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十八字,前段九句五仄韵,后段十句五仄韵</span> 张 榘 </span>
荆溪清晓<span class="q">韵</span>问昨夜南枝<span class="q">句</span>几分春到<span class="q">韵</span>一点幽芳<span class="q">句</span>不待陇头音耗<span class="q">韵</span>亭亭水边月下<span class="q">句</span>胜人间<span class="q">读</span>等闲花</span>
○○○● ●●●○○ ●○○● ●●○○ ●●●○○● ○○●○●● ●○○ ●○○
草<span class="q">韵</span>此际风流谁似<span class="q">句</span>有孏窝诗老<span class="q">韵</span> 且向虚檐<span class="q">句</span>淡然索笑<span class="q">韵</span>任雪压霜欺<span class="q">句</span>精神越好<span class="q">韵</span>最喜庭除</span>
● ●●○○○● ●●○○● ●●○○ ●○●● ●●●○○ ○○●● ●●○○
下<span class="q">句</span>映紫兰娇小<span class="q">韵</span>孤山好寻旧约<span class="q">句</span>况和羹<span class="q">读</span>用功宜早<span class="q">韵</span>移傍玉阶深处<span class="q">句</span>趁天香缭绕<span class="q">韵
</span>● ●●○○● ○○●○●● ●○○ ●○○● ○●●○○● ●○○○● </span>
·
此即朱词体,惟换头作四字两句异。
</span>
</span>
云仙引 冯伟寿自度曲,原注夹钟商。 </span>
云仙引 <span class="q">双调九十八字,前段十句四平韵,后段十一句五平韵</span> 冯伟寿 </span>
紫凤台旁<span class="q">句</span>红鸾镜里<span class="q">句</span>馡馡几度秋馨<span class="q">韵</span>黄金重<span class="q">句</span>绿云轻<span class="q">韵</span>丹砂鬓边滴粟<span class="q">句</span>翠叶玲珑烟剪成<span class="q">韵</span>含笑</span>
●●○○ ○○●● ○○●●○○ ○○● ●○○ ○○●○●● ●●○○○●○ ○●
出帘<span class="q">句</span>月香满袖<span class="q">句</span>天雾萦身<span class="q">韵</span> 年时花下逢迎<span class="q">韵</span>有游女<span class="q">读</span>翩翩如五云<span class="q">韵</span>乱掷芳英<span class="q">句</span>为簪斜朵<span class="q">句
</span>●○ ●○●● ○●○○ ○○○●○○ ●○● ○○○●○ ●●○○ ●○○●
事事关心<span class="q">韵</span>长向金风<span class="q">句</span>一枝在手<span class="q">句</span>嗅蕊悲歌双黛颦<span class="q">韵</span>绕临溪树<span class="q">句</span>对初弦月<span class="q">句</span>露下更深<span class="q">韵
</span>●●○○ ○●○○ ●○●● ●●○○○●○ ●○○● ●○○● ●●○○ </span>
·
此调只有此词,无别首可校。
</span>
</span>
玲珑玉 调见凤林书院元词,姚云文自度曲。 </span>
玲珑玉 <span class="q">双调九十八字,前段九句五平韵,后段十句四平韵</span> 姚云文 </span>
开岁春迟<span class="q">句</span>早赢得<span class="q">读</span>一白萧萧<span class="q">韵</span>风窗淅簌<span class="q">句</span>梦惊鸳帐春娇<span class="q">韵</span>是处貂裘透暖<span class="q">句</span>任尊前回舞<span class="q">句</span>红倦柔</span>
○●○○ ●○● ●●○○ ○○●● ●○○●○○ ●●○○●● ●○○○● ○●○
腰<span class="q">韵</span>今朝<span class="q">韵</span>亏陶家<span class="q">读</span>茶鼎寂寥<span class="q">韵</span> 料得东皇戏剧<span class="q">句</span>怕蛾儿街柳<span class="q">句</span>先斗元宵<span class="q">韵</span>宇宙低迷<span class="q">句</span>倩谁</span>
○ ○○ ○○○ ○●●○ ●●○○●● ●○○○● ○●○○ ●●○○ ●○
分<span class="q">读</span>浅凸深凹<span class="q">韵</span>休嗟空花无据<span class="q">句</span>便真个<span class="q">读</span>琼雕玉琢<span class="q">句</span>总是虚飘<span class="q">韵</span>且沈醉<span class="q">句</span>趁楼头<span class="q">读</span>零片未消<span class="q">韵
</span>○ ●●○○ ○○○○○● ●○● ○○●● ●●○○ ●○● ●○○ ○●●○ </span>
·
此调只有此词,无别首可校。 一本于“且沈醉”上多叠“虚飘”二字,今从凤林书院词订正。
</span>
</span>
陌上花 《东坡词话》:钱塘人好唱《陌上花》,缓缓曲,盖吴越王遗事也。调名取此。 </span>
陌上花 <span class="q">双调九十八字,前后段各八句,四仄韵</span> 张 翥 </span>
关山梦里归来<span class="q">句</span>还又岁华催晚<span class="q">韵</span>马影鸡声<span class="q">句</span>谙尽倦游荒馆<span class="q">韵</span>绿笺密
寄多情事<span class="q">句</span>一看一回肠断<span class="q">韵
</span>○○●●○○ ○●●○○● ●●○○ ○●●○○● ●○●●○○● ●●●○○●
待殷勤<span class="q">读</span>寄与旧游莺燕<span class="q">句</span>水流云散<span class="q">韵</span> 满罗衫<span class="q">读</span>是酒痕凝处<span class="q">句</span>唾碧啼红相半<span class="q">韵</span>只恐梅花<span class="q">句</span>瘦倚</span>
●○○ ●●●○○● ●○○● ●○○ ●●○○● ●●○○○● ●●○○ ●●
夜寒谁暖<span class="q">韵</span>不成便没相逢日<span class="q">句</span>重整钗鸾筝雁<span class="q">韵</span>但何郎<span class="q">读</span>纵有春风词笔<span class="q">句</span>病怀浑懒<span class="q">韵
</span>●○○● ●○●●○○● ○●○○○● ●○○ ●●○○○● ○○○● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。
</span>
</span>
福寿千春 调见《花草粹编》。 </span>
福寿千春 <span class="q">双调九十八字,前段十句五仄韵,后段十一句五仄韵</span> 卢 挚 </span>
柳暗三眠<span class="q">句</span>蓂翻七荚<span class="q">韵</span>禀昴萧生时叶<span class="q">韵</span>信道凤毛池上种<span class="q">句</span>却胜河东鸑鷟<span class="q">韵</span>笃志典坟经旨<span class="q">句</span>素得</span>
●●○○ ○○●● ●●○○○● ●●●○○●● ●●○○●● ●●●○○● ●●
欧阳学<span class="q">韵</span>妙文章<span class="q">句</span>赴飞黄<span class="q">句</span>姓名即登雁塔<span class="q">韵</span> 要成发轫勋业<span class="q">韵</span>便先教济川<span class="q">句</span>整顿舟楫<span class="q">韵</span>兆朕</span>
○○● ●○○ ●○○ ●○●○●● ●○●●○● ●○○●○ ●●○● ●●
于今<span class="q">句</span>须从此超迁<span class="q">句</span>荣膺异渥<span class="q">韵</span>它日趣装事<span class="q">句</span>待还乡欢洽<span class="q">韵</span>颂椒觞<span class="q">句</span>祝遐算<span class="q">句</span>寿同龟鹤<span class="q">韵
</span>○○ ○○●○○ ○○●● ○●●○● ●○○○● ●○○ ●○● ●○○● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。 前段第三句“禀昴萧生”,盖用萧何禀昴星之精,坊本以“萧”字为“肃”者误。
</span>
</span>
夏日燕黉堂 调见《乐府雅词》。 </span>
夏日燕黉堂 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,五平韵</span> <span class="q">《乐府雅词》</span>无名氏 </span>
日初长<span class="q">韵</span>正园林换叶<span class="q">句</span>瓜李飘香<span class="q">韵</span>帘外雨过<span class="q">句</span>送一霎微凉<span class="q">韵</span>萍芜径曲凝珠颗<span class="q">句</span>衬汀沙<span class="q">读</span>细簇蜂</span>
●○○ ●⊙○●● ⊙●○○ ○●●● ●●●○○ ○○◎●○○● ●○○ ●●○
房<span class="q">韵</span>被晚风轻飐<span class="q">句</span>圆荷翻水<span class="q">句</span>泼觉鸳鸯<span class="q">韵</span> 此景最难忘<span class="q">韵</span>趁芳樽泛蚁<span class="q">句</span>筠簟铺湘<span class="q">韵</span>兰舟棹</span>
○ ●◎○⊙● ○○⊙● ◎●○○ ◎●●○○ ◎○○●● ○●○○ ⊙○●
稳<span class="q">句</span>倚何处垂杨<span class="q">韵</span>岂能文字成狂饮<span class="q">句</span>更红裙<span class="q">读</span>间也何妨<span class="q">韵</span>任醉归明月<span class="q">句</span>虾须帘卷<span class="q">句</span>几线余霜<span class="q">韵
</span>● ◎⊙●○○ ◎○⊙●○○● ●⊙○ ○●○○ ●●○⊙● ⊙○○● ●●○○ </span>
·
此词平仄参下赵词。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前后段各十句,五平韵</span> 赵必象 </span>
赤城中<span class="q">韵</span>奏鹤笙一曲<span class="q">句</span>玉佩丁东<span class="q">韵</span>蒲节后七日<span class="q">句</span>宴翠阆琼宫<span class="q">韵</span>年年王母来称寿<span class="q">句</span>醉蟠桃<span class="q">读</span>几度东</span>
●○○ ●●○●● ●●○○ ○●●●● ●●●○○ ○○○●○○● ●○○ ●●○
风<span class="q">韵</span>簇花间五马<span class="q">句</span>轻裘短帽<span class="q">句</span>雪鬓吟翁<span class="q">韵</span> 魁宿耀三雍<span class="q">韵</span>曾归车共载<span class="q">句</span>非虎非熊<span class="q">韵</span>急流勇退<span class="q">句
</span>○ ●○○●● ○○●● ○●○○ ○●●○○ ○○○●● ○●○○ ●○●●
渊底卧骊龙<span class="q">韵</span>山中不用官三品<span class="q">句</span>垫角巾<span class="q">读</span>人慕林宗<span class="q">韵</span>记亳州旧事<span class="q">句</span>画鸱夷子<span class="q">句</span>献与茶公<span class="q">韵
</span>○●●○○ ○○●●○○● ●●○ ○●○○ ●●○●● ●○○● ●●○○ </span>
·
此与无名氏词同,惟前段第四句添一字异。
</span>
</span>
水晶帘 调见《翰墨全书》。 </span>
水晶帘 <span class="q">双调九十八字,前后段各十句,五仄韵</span> <span class="q">《翰墨全书》</span>无名氏 </span>
谁道秋期远<span class="q">韵</span>计旬浃<span class="q">读</span>双星相见<span class="q">韵</span>雨足西帘<span class="q">句</span>正玉井莲开<span class="q">句</span>几筵初展<span class="q">韵</span>麈尾呼风袢暑净<span class="q">句</span>那更</span>
○●○○● ●○● ○○○● ●●○○ ●●●○○ ●○○● ●●○○○●● ●●
著<span class="q">读</span>纶巾羽扇<span class="q">韵</span>殢清歌<span class="q">句</span>不记杯行<span class="q">句</span>任深任浅<span class="q">韵</span> 湖边小池苑<span class="q">韵</span>渐苔痕草色<span class="q">句</span>青青如染<span class="q">韵</span>辨</span>
● ○○●● ●○○ ●●○○ ●○●● ○○●○● ●○○●● ○○○● ●
橘中荷屋<span class="q">句</span>晚方自占<span class="q">韵</span>蜗角虚名身外事<span class="q">句</span>付骰子<span class="q">读</span>纷纷戏选<span class="q">韵</span>喜时平<span class="q">句</span>公道开明<span class="q">句</span>话头正转<span class="q">韵
</span>●○○● ●○●● ○●○○○●● ●○● ○○●● ●○○ ○●○○ ●○●● </span>
·
此调只此一词,无别首可校。
</span>
</span>
三部乐 调见东坡词。按,《唐书·礼乐志》:明皇分乐为二部,堂下立奏,谓之立部伎;堂上坐奏,谓之坐部伎;又酷爱法曲,选坐部伎弟子子弟三百,教于梨园,为法曲部。三部之名,疑出于此。 </span>
三部乐 <span class="q">双调九十九字,前段十句五仄韵,后段九句六仄韵</span> 苏 轼 </span>
美人如月<span class="q">韵</span>乍见掩暮云<span class="q">句</span>更增妍绝<span class="q">韵</span>算应无恨<span class="q">句</span>安用阴晴圆缺<span class="q">韵</span>娇羞甚<span class="q">读</span>空只成愁<span class="q">句</span>待下床又</span>
●○○● ●●●●○ ●○○● ●○○● ○●○○○● ○○● ○●○○ ●●○●
懒<span class="q">句</span>未语先咽<span class="q">韵</span>数日不来<span class="q">句</span>落尽一庭红叶<span class="q">韵</span> 今朝猛起置酒<span class="q">句</span>问为谁减动<span class="q">句</span>一分香雪<span class="q">韵</span>何事</span>
● ●●○● ●●●○ ●●●○○● ○○●●●● ●●○●● ●○○● ○●
散花却病<span class="q">句</span>维摩无疾<span class="q">韵</span>却低眉<span class="q">读</span>惨然不答<span class="q">韵</span>唱金缕<span class="q">读</span>一声怨切<span class="q">韵</span>堪折便折<span class="q">韵</span>且惜取<span class="q">读</span>少年花发<span class="q">韵
</span>●○●● ○○○● ●○○ ●○●● ●○● ●○●● ○●●● ●●● ●○○● </span>
·
此词前段起句、后段第八句,俱用韵,宋人无如此填者,故谱内可平可仄,详注周词之下,以有方、杨和词及陈亮、吴文英两词可校也。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前段十句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 周邦彦 </span>
浮玉飞琼<span class="q">句</span>向邃馆静轩<span class="q">句</span>倍增清绝<span class="q">韵</span>夜窗垂练<span class="q">句</span>何用交光明月<span class="q">韵</span>近闻道<span class="q">读</span>官阁多梅<span class="q">句</span>趁暗香未</span>
○●○○ ●◎●◎○ ●○○● ◎○○● ⊙●○○○● ◎⊙● ○●○○ ●●○●
远<span class="q">句</span>冻蕊初发<span class="q">韵</span>倩谁折取<span class="q">句</span>寄赠情人桃叶<span class="q">韵</span> 回文近传锦字<span class="q">句</span>道为君瘦损<span class="q">句</span>是人都说<span class="q">韵</span>祗知</span>
● ●⊙○● ●⊙●◎ ◎●⊙○○● ⊙○◎⊙◎◎ ●◎○●● ●○○● ◎⊙
染红著手<span class="q">句</span>膠梳黏发<span class="q">韵</span>转思量<span class="q">读</span>镇长堕睫<span class="q">韵</span>都只为<span class="q">读</span>情深意切<span class="q">韵</span>欲报消息<span class="q">句</span>无一句<span class="q">读</span>堪喻愁结<span class="q">韵
</span>●○●● ○○○● ●○○ ●○●● ⊙◎● ⊙○●● ◎●●● ⊙◎● ⊙◎○● </span>
·
此词前段起句、后段第八句,俱不用韵,宋人俱如此填。 按,陈亮词,前段第二句“但三满三平”,两三字俱平声;第四句“人中龙虎”,人字平声;第六句“只合是端坐王朝”,合字仄声;结句“聊过旧家宫室”,聊字平声;后段第二句“把征衫著上”,征字平声,谱内可平可仄据此,余参苏、方、吴三词。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前段十句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 方千里 </span>
帘卷窗明<span class="q">句</span>听杜宇乍啼<span class="q">句</span>漏声初绝<span class="q">韵</span>乱云收尽<span class="q">句</span>天际留残月<span class="q">韵</span>奈相送<span class="q">读</span>行客将归<span class="q">句</span>怅去程渐促<span class="q">句
</span>○●○○ ●●●●○ ●○○● ●○○● ○●○○● ●○● ○●○○ ●●○●●
霁色催发<span class="q">韵</span>断魂别浦<span class="q">句</span>自上孤舟如叶<span class="q">韵</span> 悠悠音信易隔<span class="q">句</span>纵怨怀恨语<span class="q">句</span>到见时难说<span class="q">韵</span>堪嗟水</span>
●●○● ●○●● ●●○○○● ○○○●●● ●●○●● ●●○○● ○○●
流急景<span class="q">句</span>霜飞华发<span class="q">韵</span>想家山<span class="q">读</span>路穷望睫<span class="q">韵</span>空倚杖<span class="q">读</span>魂亲梦切<span class="q">韵</span>不似嫩朵<span class="q">句</span>犹能替<span class="q">读</span>离绪千结<span class="q">韵
</span>○●● ○○○● ●○○ ●○●● ○●● ○○●● ●●●● ○○● ○●○● </span>
·
此和周邦彦词,惟前段第五句减一字,后段第三句添一字异。按,杨泽民词,前段第五句“正是甤宾月”,后段第二、三句“试寻双寄意,向丽人低说”,与此同。
</span>
又一体 <span class="q">双调九十九字,前段十句四仄韵,后段九句五仄韵</span> 吴文英 </span>
江鶂初飞<span class="q">句</span>荡万里素云<span class="q">句</span>霁空如沐<span class="q">韵</span>
咏情吟思<span class="q">句</span>不在秦筝金屋<span class="q">韵</span>夜潮上<span class="q">读</span>明月芦花<span class="q">句</span>傍钓蓑梦</span>
○●○○ ●●●●○ ●○○● ●○○● ●●○○○● ●○● ○●○○ ●●○●
远<span class="q">句</span>句清敲玉<span class="q">韵</span>翠罂汲晓<span class="q">句</span>欸乃一声秋曲<span class="q">韵</span> 片篷障雨乘风<span class="q">句</span>半竿渭水<span class="q">句</span>伴鹭汀幽宿<span class="q">韵</span>那知暖</span>
● ●○○● ●○●● ●●●○○● ●○●●○○ ●○●● ●●○○● ○○●
袍挟锦<span class="q">句</span>低帘笼烛<span class="q">韵</span>鼓春波<span class="q">读</span>载花万斛<span class="q">韵</span>帆鬣转<span class="q">读</span>银河可掬<span class="q">韵</span>风定浪息<span class="q">句</span>苍茫外<span class="q">读</span>天浸寒绿<span class="q">韵
</span>○●● ○○○● ●○○ ●○●● ○●● ○○●● ○●●● ○○● ○●○● </span>
·
此与周词同,惟前段第二句四字,第三句五字异。
</span>
</span>
梦扬州 宋秦观自制曲,取词中结句为名。 </span>
梦扬州 <span class="q">双调九十九字,前后段各十句,五平韵</span> 秦 观 </span>
晚云收<span class="q">韵</span>正柳塘花坞<span class="q">句</span>烟雨初休<span class="q">韵</span>燕子未归<span class="q">句</span>恻恻轻寒如秋<span class="q">韵</span>小阑干外东风软<span class="q">句</span>透绣帏<span class="q">读</span>阴密香</span>
●○○ ●●○○● ○●○○ ●●●○ ●●○○○○ ●○○●○○● ●●○ ○●○
稠<span class="q">韵</span>江南远<span class="q">句</span>人今何处<span class="q">句</span>鹧鸪啼破春愁<span class="q">韵</span> 长记曾陪燕游<span class="q">韵</span>酬妙舞清歌<span class="q">句</span>丽锦缠头<span class="q">韵</span>殢酒困</span>
○ ○○● ○○○● ●○○●○○ ○●○○●○ ○●●○○ ●●○○ ●●●
花<span class="q">句</span>十载因谁淹留<span class="q">韵</span>醉鞭拂面归来晚<span class="q">句</span>望翠楼<span class="q">读</span>帘卷金钩<span class="q">韵</span>佳会阻<span class="q">句</span>离情正乱<span class="q">句</span>频梦扬州<span class="q">韵
</span>○ ●●○○○○ ●○●●○○● ●●○ ○●○○ ○●● ○○●● ○●○○ </span>
·
此调只此一词,无别首可校。 汲古阁本,起结皆有脱误,今依《词纬》订正。